نوشته شده توسط: الهه ناز
سخنان و احادیث اخلاقی از امام حسن (ع)
نکوهش شوخی های بیجا
امام حسن مجتبی علیه السلام فرمود:« ألْمِزاحُ یأْکلُ الْهَیبَهَ، وَ قَدْ أکثَرَ مِنَ الْهَیبَهِ الصّامِت.
مزاح و شوخی های زیاد و بیجا ، شخصیت و وقار انسان را از بین می برد و چه بسا افراد ساکت دارای شخصیت و وقار عظیمی می باشند».
کلمه الإمام الحسنعلیه السلام ص139؛ بحارالانوار، ج75، ص113.
صبر و بردباری
امام حسن مجتبی علیه السلام می فرماید:« جَرَّبْنا وَ جَرَّبَ الْمُجَرِّبُونَ فَلَمْ نَرَ شَیئا اَنْفَعُ وِجْدانا وَ لا اَضَرُّ فِقْدانا مِنَ الصَّبْرِ تُداوی بِهِ الاُْمُورُ.
تجربه ما و دیگران نشان می دهد که چیزی نافع تر از داشتن صبر و زیان بارتر از نداشتن بردباری دیده نشده است، صبری که به وسیله آن تمام امور درمان می شود» .
شرح نهج البلاغه، ج1، ص320.
جوانمردی
وَ سُئِلَ عَنِ الْمُرُوَّةِ؟ فَقالَ علیه السلام :شُحُّ الرَّجُلِ عَلی دینِهِ، وَ إصْلاحُهُ مالَهُ، وَ قِیامُهُ بِالْحُقُوقِ.
از حضرت سلام الله علیه پیرامون مُروّت و جوان مردی سوال شد، فرمود:
جوان مرد کسی است که در نگهداری دین و عمل به آن تلاش نماید، در اصلاح دارایی و ثروت خویش همّت گمارد، و در رعایت حقوق طبقات مختلف پا بر جا باشد.
[ تحف العقول ص235]
بخل چیست؟
امام حسن سلام الله علیه: اَلبُخلُ أن یَرَى الرَّجُلُ ما أنفَقَهُ تَلَفاً و ما أمسَکَهُ شَرَفاً.
بخل آن است که آدمى آنچه را بخشیده است، تلف و آنچه را نگه داشته شرف بپندارد.
بحار الانوار( ط- بیروت) ج 71، ص 417، ح 38-
خرمند کیست؟
امام حسن علیه السلام :لا یَغشُّ العاقِلُ مَن استَنصَحَه؛
خردمند به کسى که از او نصیحت مى خواهد، خیانت نمى کند.
تحف العقول ص 236
سه صفت که هلاکت در پی دارد
امام حسن مجتبی علیه السلام فرمود: هَلاک الْمَرْءِ فی ثَلاث:اَلْکبْرُ، وَالْحِرْصُ، وَالْحَسَدُ; فَالْکبْرُ هَلاک الدّینِ،، وَبِهِ لُعِنَ إبْلیسُ. وَالْحِرْصُ عَدُوّ النَّفْسِ، وَبِهِ خَرَجَ آدَمُ مِنَ الْجَنَّهِ. وَالْحَسَدُ رائِدُ السُّوءِ، وَمِنْهُ قَتَلَ قابیلُ هابیلَ.
نابودی و هلاکت دین و ایمان هر شخص در سه چیز است:تکبر، حرص و حسد. تکبر، باعث نابودی دین و ایمان فرد است و به وسیله تکبر، شیطان با آن همه عبادت ملعون شد. حرص و طمع، دشمن شخصیت انسان است، همان طوری که حضرت آدمعلیه السلام به وسیله آن از بهشت خارج شد. حسد باعث همه خلاف ها و زشتی هاست و به همان جهت، قابیل برادر خویش هابیل را به قتل رساند.
أعیان الشّیعه، ج1، ص577؛ بحارالانوار، ج75، ص111، ح6.
صبر و بردباری
امام حسن مجتبی علیه السلام می فرماید:« جرّبنا و جرّب المجربون فلم نر شیئاً انفع وجدانا و لا اضرّ فقدانا من الصّبر تداوی به الامور.
تجربه ما و دیگران نشان می دهد که چیزی نافع تر از داشتن صبر و زیان بارتر از نداشتن بردباری دیده نشده است، صبری که توسط آن تمام امور درمان می شود».
صبر بر مصیبت ناگوار
امام حسن علیه السلام: اَلخَیرُ الَّذِی لا شَرَّ فِیهِ، اَلشُّکرُ مَعَ النِّعمَة وَ الصَّبرُ عَلَی النّازِلَة.
خیری که هیچ شری در آن نیست، شکر بر نعمت و صبر بر مصیبت ناگوار است.
تحف العقول
دقت در دوست یابی
امام حسن مجتبی علیه السلام در سفارشی به یکی از فرزندان خود فرمود:« یا بُنَی لا تُواخِ اَحَدا حَتّی تَعْرِفَ مَوارِدَهُ وَ مَصادِرَهُ، فَاِذَا اسْتَنْبَطْتَ الْخُبْرَةَ وَ رَضیتَ الْعِشْرَةَ فَآخِهِ عَلی اِقالَةِ الْعَثْرَةِ وَ الْمُواساةِ فِی الْعُسْرَةِ.
پسرم! با هیچ کس برادری[ و دوستی] مکن، مگر آنکه[ اول] بدانی کجا آمدوشد دارد و از چه خانواده ای است. هرگاه به این مسأله پی بردی و معاشرت و دوستی او را[ بر اساس معیارها] پسندیدی، پس با او برادری[ و دوستی] کن، و[ دوم] در گذشتن از لغزش ها و همدردی در سختی»
تحف العقول، ص404، ش3.
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
