نوشته شده توسط: الهه ناز
از کامپوزیت ونیر به عنوان یک لایه برای ترمیم دندان ها با آسیب جزئی استفاده می شود
کامپوزیت ونیر دندان یک ماده ترمیم کننده دندان است که به صورت لایه ای بر روی دندان ها گذاشته و فرم داده می شود. با استفاده از این ماده، دندان ها سالم تر و سفید تر به نظر می رسند. از این روش برای درمان شکستگی ها و ترک ها و آسیب دیدگی های جزئی استفاده می شود.
کامپوزیت ونیر برای همتراز کردن دندان ها به کار می رود
ونیر ماده ای است که برای ترمیم دندان هایی که به صورت جزئی آسیب دیده اند استفاده می شود و به آنها ظاهری سالم و تمیز می دهند. این کار توسط دندان پزشک و با استفاده از اشعه صورت می گیرد. این روش نسبت به لمینت ارزان تر می باشد و در مدت زمان کمتری انجام می شود. ونیر تنها در مورد آسیب های جزئی کاربرد دارد و در مورد آسیب های جدی تر بهتر است از لمینت سرامیک استفاده شود.
ونیر در مواردی مانند تغییر و اصلاح رنگ دندان، هم تراز نبودن دندان ها، لب پر شدن دندان ها و یا ترک های روی دندان بر روی سطح جلویی دندان استفاده می شود. برای کاهش فاصله بین دندان ها نیز از ونیر استفاده می شود.
ونیر (veneer) در لغت به معنی پوسته ها و لایه های بسیار نازک می باشد. این ماده سطح دندان ها را می پوشاند.
ونیر شامل دو نوع می باشد: ونیر پارسلین یا سرامیک و کامپوزیت ونیر . ونیر های پارسلین و یا سرامیک شبیه به ناخن مصنوعی هستند و نحوه طراحی آنها به گونه ای است که بر سطوح جلویی دندان ها قرار می گیرند. برای هر دندان یک ونیر مخصوص به صورت سفارشی ساخته می شود و جلوه ای طبیعی به دندان ها می دهد.
نوع کامپوزیت ونیر به صورت تک لایه روی سطح دندان قرار می گیرد و آن را می پوشاند. هر لایه ای که روی دندان قرار می گیرد با کمک پزشک تا رسیدن به نتیجه دلخواه شکل داده و بهبود می یابد.
کامپوزیت دندان که یک ماده بسیار پر کاربرد در دندان پزشکی می باشد از ذرات مختلفی مانند گلاس، کوارتز و رزین آکریلیک ساخته شده است. این ماده در حالت معمولی مانند قوام خمیر است و به صورت تیره رنگ می باشد که در بسته هایی به شکل سرنگ عرضه می شود.
این ماده هنگامی که در معرض نور قرار می گیرد سفت سخت می شود. کامپوزیت دندان امروزه کاربرد زیادی دارد و برای زیبایی و درمان پوسیدگی از آن استفاده می شود. این ماده به صورت ساده تر برای پر کردن دندان ها و درمان پوسیدگی استفاده می شود. همچنین برای رفع عیوب ظاهری دندان ها و اصلاح لبخند نیز مورد استفاده قرار می گیرد که در این حالت به آن کامپوزیت ونیر گفته می شود.
کامپوزیت دندان دارای کاربرد های زیادی است اما بیشترین کاربرد آن مربوط به پر کردن و ترمیم دندان هایی که دچار آسیب جزئی شده اند و همچنین برای رفع عیوب ظاهری دندان ها می باشد.
برای پر کردن دندان ها از مواد دیگری مانند آمالگام، طلا و ... نیز استفاده می شود. اما در صورتی که دندان آسیب دیده در قسمت جلو باشد برای ترمیم و زیبایی از کامپوزیت استفاده می شود.
رنگ کامپوزیت هم رنگ دندان های طبیعی است و به همین دلیل از این ماده برای ترمیم دندان های جلویی آسیب دیده و اصلاح طرح لبخند استفاده می شود.
بیشترین کاربرد کامپوزیت ونیر مربوط به ترمیم آسیب جزئی دندان ها است
کامپوزیت ونیر معمولا برای افرادی کاربرد دارد که دارای شرایط زیر باشند:
• رنگ دندان های آنها دچار تغییر دائمی شده است و با هیچ روش دندان پزشکی باز نگشته است.
• دندان های آنها دچار ترک خوردگی، شکستگی، لب پر شدگی شده باشد
• برخی از دندان های آنها کوتاه یا کوچک باشد
• سائیده شدن سطح جوندگی دندان ها
• دندان ها به صورت جزئی نامرتب و یا کج می باشند
• روی دندان ها لکه های سفید یا تیره وجود دارد که با روش های دیگر قابل رفع نیست
کامپوزیت ونیر آی پی اس نوعی کامپوزیت ونیر جدید است که در آن از ذرات سرامیک استفاده شده است. این کار باعث افزایش استحکام کامپوزیت ونیر می شود و آن را در مقابل رنگ پذیری مقاوم می کند. همچنین به دندان ها جلوه ای براق می دهد. از دیگر مزایای این نوع کامپوزیت ونیر طولانی بودن عمر آنها نسبت به نوع معمولی می باشد. در استفاده از این روش دندان ها تراشیده نمی شوند.
نصب کامپوزیت ونیر روی دندان به دندان های مجاور آسیبی وارد نمی کند
در این روش یک ماده ترمیم کننده بر روی دندان قرار داده می شود و توسط پزشک فرم داده می شود. این روش تنها در یک جلسه و برای زیبایی دندان، مرتب کردن، اصلاح فرم دندان و برطرف کردن بی نظمی های کوچک و از بین بردن فاصله های بین دندان ها و همچنین زردی آنها می باشد. انجام این فرایند بسیار سخت می باشد و نیاز به یک دندان پزشک ماهر دارد. مزیت این روش این است که دندان ها تراش نمی خورند و آسیبی به مینای دندان وارد نمی شود.
در مورد استفاده از کامپوزیت ونیر دندان مزایایی وجود دارد که به شرح زیر می باشد:
• نصب این ماده در اغلب موارد نیازی به تراش دندان ندارد و در موارد خاص تنها لایه بسیار کوچکی از مینای دندان تراشیده می شود و نصب آن به دندان های مجاور آسیبی وارد نمی کند.
• در صورت شکستگی و یا لب پر شدن امکان ترمیم دوباره آنها وجود دارد.
• استحکام آنها بسیار بالا بوده و در برابر فشار های زیاد مانند هنگام جویدن غذا تحمل زیادی دارند.
• رنگ و شکل و فرم بسیار طبیعی و شبیه دندان دارد و به سختی قابل تشخیص است.
• در مدت زمان بسیار کوتاهی و تنها در یک جلسه قابل انجام است.
دوام و طول عمر کامپوزیت ونیر بستگی به عوامل مختلفی از جمله جنس دندان ها، رعایت بهداشت و مراقبت ها و عادت های غذایی و ... دارد. در صورت رعایت تمام مراقبت های لازم می توان گفت این ماده یکی از بادوام ترین مواد مورد استفاده در دندان پزشکی است.
اگر چه تقریبا همه افراد می توانند از این روش استفاده کنند اما دندان پزشکان توصیه می کنند بهتر است از این روش تا قبل از سن 18 سالگی استفاده نشود مگر در شرایط ضروری. زیرا در این سن هنوز استخوان فک در حال رشد است و باعث می شود تا ظاهر کامپوزیت روی دندان ها تغییر کند.
از پر کاربرد ترین موارد مصرف این روش در پر کردن دندان های خالی می باشد. این ماده خمیری شکل بیشتر به عنوان پر کننده کاربرد دارد. همچنین اگر از رنگ دندان ها راضی نیستید می توانید با رنگ دلخواه آن ها را سفید و زیبا تر کنید. استفاده از این روش یک روش بی ضرر در اصلاح لبخند و زیبایی است.
از مزیت های این روش این است که تنها سطح جلوی دندان ها را می پوشاند و در نتیجه دندان ها سالم می مانند و نیازی به تراش ندارند.
در مرحله اول باید دندان ها کاملا تمیز شوند و از هر گونه جرم و پلاک پاک شوند تا یک سطح تمیز برای روکش ونیر آماده شود.
سپس دندان ها را خشک کرده و از هر گونه رطوبت و بزاق پاک می کنند تا در عملکرد باندینگ مشکل ایجاد نکند. در مرحله بعد سطح جلویی دندان ها با استفاده از مواد اسیدی متخلخل می شوند تا یک سطح مناسب برای انجام روکش ونیر آماده شود. این سطح کمک می کند تا کامپوزیت ونیر به سطح دندان ها به خوبی بچسبد.
در مرحله آخر از مواد باندینگ مخصوص روی دندان ها استفاده می شود و سپس مواد کامپوزیت ونیر به آرامی بر روی دندان ها قرار داده می شود. برای ایجاد روکش نهایی ونیر، در این مرحله عمل اضافه کردن، برداشتن و آماده کردن مواد کامپوزیت ونیر و صیقل زدن نیز تکرار می شود. نتیجه نهایی به دست آمده تا اندازه زیادی بستگی به تجربه و مهارت دندان پزشک دارد.
در نهایت لایه نازک کامپوزیت ونیر پولیش و صیقل داده می شود. این لایه بسیار نازک می باشد و نیازی به تراشیدن دندان برای کاهش ضخامت آن نیست. در این روش همان طور که گفته شد دندان ها تراشیده نمی شوند.
کامپوزیت ونیر در مدت زمان کمتری انجام می شود و در خود مطب توسط دندان پزشک ساخته می شود اما ونیر پارسلین یا سرامیک ابتدا قالب گیری شده و سپس به آزمایشگاه فرستاده می شود و بعد ساخته می شود و ساختن آن طول می کشد.
کامپوزیت ونیر در صورت شکستگی یا آسیب دیدگی قابل جبران است اما ونیر پارسلین یا سرامیک در این صورت باید تعویض شود.
کامپوزیت ونیر نسبت به سرامیک ارزان تر می باشد.
در این روش نیازی به تراشیدن دندان نیست و مینای دندان سالم می ماند اما در استفاده از ونیر پارسلین باید دندان ها تراشیده شود.
در برخی از موارد طول عمر این روش کم می باشد و بعد از 10 تا 12 سال باید با لایه های جدید تعویض شوند.
این نوع کامپوزیت ها نسبت به لمینت های چینی دارای براقی کمتری است و باید از روش های افزایش جلا و براقیت آنها استفاده کرد.
بعد از انجام این روش فرد باید بهداشت بیشتری را رعایت کند.
قبل از انجام این روش ابتدا باید با دندان های شما توسط پزشک مورد ارزیابی و بررسی قرار بگیرد. به طور کلی اگر دارای شرایط زیر می باشید استفاده از این روش برای شما توصیه نمی شود:
• اگر دارای دندان های خراب هستید: اگر دندان های شما ناسالم و پوسیده هستند قبل از انجام این روش باید به طور کامل درمان شوند.
• اگر دارای دندان های ضعیفی هستید: اگر دندان های شما دارای ریشه ضعیفی هستند و یا بافت زیادی از آنها از بین رفته است استفاده از کامپوزیت ونیر بی نتیجه می باشد.
• اگر دارای عادات بد هستید: اگر شما از آن دسته از افرادی هستید که عادت به فشار دادن دندان ها یا دندان قروجه هستند استفاده از این روش برای شما توصیه نمی شود.
• اگر دندان های نامرتب دارید: در صورتی که دندان های شما به قدری نامرتب و به هم ریخته هستند که بر روی هم قرار گرفته اند و تا اندازه زیادی نامرتب هستند استفاده از این روش بی نتیجه خواهد بود. به این دسته از افراد توصیه می شود برای داشتن دندان های زیبا و مرتب و لبخند جذاب از روش های درمانی ارتودنسی استفاده کنند.
عوارض کامپوزیت ونیر دندان مربوط به خود آن و یا سازگاری با بدن نیست بلکه به نحوه نگهداری از آن مربوط است. در صورت عدم رعایت مراقبت های لازم ممکن است دچار عوارض زیر شوید:
• شکستن دندان ها: بعد از استفاده از این روش توصیه می شود از مصرف زیاد غذاهای سخت و خشک پرهیز کنید. اگر عادت به تخمه شکستن یا ناخن جویدن دارید باید آن را ترک کنید. و یا هنگام خوردن میوه های هسته دار مراقب باشید تا فشار زیادی به دندان ها وارد نشود اما در نظر داشته باشید که در صورت شکستن و یا آسیب دیدن دندان کامپوزیت ونیر شده امکان ترمیم آن وجود دارد.
• ایجاد حساسیت دمایی: هنگامی که به تازگی دندان های خود را با این روش ترمیم کرده اید ممکن است کمی در مقابل تغییرات دمایی شدید حساس باشند اما این حساسیت گذار است و بعد از گذشت مدتی کوتاه از بین می رود. اما لازم است فرد در ابتدا مراقبت های ویژه را رعایت کند و از مصرف مواد خیلی گرم یا خیلی سرد پرهیز کند.
• تغییر رنگ دندان: در صورتی که بعد از انجام این روش از نوشیدنی های رنگی یا دخانیات استفاده کنید و یا عادت به خوردن چای و قهوه زیاد داشته باشید ممکن است قسمت هایی از لبه دندان دچار تغییر رنگ شده و زیبایی اولیه خود را از دست بدهد.
دندان های ترمیم شده با کامپوزیت ونیر به شدت در مقابل تغییرات دمایی حساس هستند
بعد از انجام این روش باید موارد زیر را به درستی رعایت کنید:
• باید به طور منظم مسواک بزنید تا دندان های شما دوام و استحکام خود را حفظ کنند.
• از خوردن مواد غذایی و تنقلات و آجیل های سخت و شکستن پوست پسته و بادام خودداری کنید زیرا به لمینت ها آسیب زیادی وارد می کنند و باعث سائیدگی آنها می شود. اگر چه در مورد کامپوزیت ونیر قابل جبران است اما لمینت سرامیکی باید تعویض شود.
• بعد از مصرف هر گونه خوراکی و یا نوشیدنی رنگ دار مانند چای یا قهوه باید بلافاصله دندان ها را مسواک بزنید و پاک کنید، چون مواد کامپوزیت ونیر مانند دندان طبیعی می باشد و خاصیت رنگ پذیری دارد. در صورت رعایت نکردن این موارد شاهد بروز لکه های رنگی و یا تغییر رنگ کلی دندان ها خواهید بود. اگر در شرایطی هستید که به مسواک دسترسی ندارید سعی کنید با آب دندان ها را بشویید.
• با توجه به اینکه تغییر رنگ به طور طبیعی در مورد همه دندان ها رخ می دهد توصیه می شود هر چند وقت یک بار آنها را پولیش دهید.
• برای داشتن دندان های سالم تنها مسواک زدن کافی نیست بلکه باید از نخ دندان نیز استفاده شود و به طور مرتب به دندان پزشک مراجعه شود تا دارای دندان های سالم و زیبایی باشید.
گردآوری : بخش سلامت بیتوته
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
