نوشته شده توسط: الهه ناز
خال های اپیدرمال ضایعات پوستی هستند که به دلیل رشد بیش از حد سلول های لایه اپیدرم یا لایه بیرونی پوست ایجاد می شود. این ضایعات پوستی ، لایه خارجی پوست را درگیر می کند و الگوی پخش شدن آن ها روی پوست حالت خطی ، چرخشی، یا گسترده دارد.
خال اپیدرمال یک ناهنجاری مادرزادی است که از هر 1000 تلید 1 – 3 نوزاد را درگیر می کند.
لایه اپیدرم پوست دارای یک سلول خاص به نام کراتینوسیت یا سلول های شاخی پوست است ، رشد بیش از حد سلول های شاخی پوست منجر به ضایعات اپیدرمی می شود که به نام خال اپیدرمال می شناسیم.
این ضایعه پوستی به دلیل نقص اکتودرم یا لایه بیرونی جنین در دوران جنینی ایجاد می شود. خال اپیدرمال یک ضایعه سطحی است ولی نوع شدیدتر خال اپیدرمال به نام سندرم اپیدرمال شناخته می شود که باعث ایجاد ضایعات عصبی ، چشمی و اسکلتی می شود.
خال های اپیدرمال به صورت تغییراتی در سطح پوست دیده می شوند که میتواند بسیار خشن ، حالت زگیلی یا حالت خاردار داشته باشد و اغلب تیره تر از پوست طبیعی فرد هستند.
خال اپیدرمال می تواند به صورت مفرد یا متعدد باشد و معمولا از ابتدای تولد و یا در سالهای اول زندگی شروع می شود.
خال های اپیدرمال در انواع مختلفی دیده می شوند و با نوع سلول اپیدرمی که درگیر کرده اند تعریف و نامگذاری می شوند.
خال وروکو : ( به انگلیسی : verrucose epidermal neavus ) به خال اپیدرمال که تیره تر از پوست بدون ضایعه اطراف آن است ، خال وروکو گفته می شود. در صورتی ه خال اپیدرمال حالت قرمز و پوسته پوسته داشته باشد به نام خال وروکو خطی التهابی یا به اختصار ILVEN گفته می شود.
خال سبابه جادسون : ( به انگلیسی : nevus sebaceous ) این خال های حالت زرد ، زبر و حالت سنگریزه ای دارند و به علت تکثیر ساختار های غده مانند سبابه به این نام شناخته می شود.
این نوع خال های اپیدرمال سلول های فولیکول مو ، غدد عرق و سبابه را درگیر می کنند که معمولا به حالت تکه های مومی ، زرد و نارنجی رنگ روی پوست سر یا صورت دیده می شوند.
در یک چهارم افراد مبتلا به خال سبابه ، تومور خوش خیمی زیر پوست ایجاد می شود البته در موارد نادر ممکن است تومور حالت بدخیم به خودش بگیرد.
خال کمدونیکوس : ( به انگلیسی : nevus comedonicus ) در صورتی که ضایعه اپیدرمال به پوشش اپیدرمی فولیکول های مو محدود شده و ظاهرش مثل جوش های سرسیاه باشد به نام خال کمدونیکوس شناخته می شود.
خال بکر : ( به انگلیسی : Becker’s nevus ) یکی از ضایعات نسبتا شایع اپیدرمال ، خال بکر است ، این خال بافتی گسترده ، مخملی با تیرگی خفیف تا متوسط و شدید دارد و رویش موهایی زبر و کوتاه رشد می کنند. به طور معمول این خال در دوران کودکی یا بزرگسالی رشد کرده و الگوهایی گسترده تر و یا تکه تکه روی بدن ایجاد می کند.
خال کراتینوسیتیک اپیدرمال : یاین خال ها فقط از سلول های کراتینوسیت تشکیل شده اند و در تنه و اندام ها دیده می شود. تکه هایی براق ، برنزه یا قهوه ای هستند یا تکه هایی بزرگ و مخملی. این خل ها معمولا از الگویی خاص به نام خطوط بلاکشو پیروی می کنند. خطوط بلاک شو به حالت نامرئی روی پوست همه هستند و دانسمندان تصور می کنند که مسیر رشد سلول های پوست را قبل از تولد نشان میدهد. این خال ها با گذشت زمان و افزایش سن ضخیم تر و تیره تر می شوند و ظاهری زگیل مانند پیدا میکنند.
خال اپیدرمال خطی ممکن است با پسوریازیس خطی ، پوروکراتوز خطی ، لیکن پلان خطی و داریر خطی اشتباه گرفته شود.
خال اپیدرمال سطحی ممکن است در برخی موارد با اگزما اشتباه گرفته شود.
با وجود بی خطر بودن خال های اپیدرمال در اغلب موارد ولی به دلیل وسعت ناحیه درگیر شده با خال های اپیدرمال ، معمولا ظاهر پوست حالت ناخوشایندی برای فرد ایجاد می کد بنابراین درمان خال های اپیدرمال معمولا به دلیل زیبایی انجام می شود.
حدود یک سوم افراد مبتلا به این ضایعات ممکن است درگیری اندامه ای داخلی مانند اعصاب ، چشم و اسکلت داشته باشند که در این صورت فرد نیاز به درمان های جراحی برای برداشتن ضایعه خواهد داشت. بیمارانی که خال های سطحی زیادی دارند باید از نظر ضایعات چشمی ، عصبی و اسکلتی به طور دقیق مورد معاینه و بررسی قرار بگیرند.
به طور کلی درمان ضایعات اپیدرمال نیاز به پیگیری زیاد و قرار گرفتن زیر نظر پزشک برای پیدا کردن بهترین درمان دارد بنابراین ممکن است لازم شود که چند بار روش درمان شما تغییر کند تا به نتیجه دلخواهتان برسید.
برای درمان خال های اپیدرمال به طور کلی از درمان های موضعی برای مسطح کردن خال ها استفاده می شود یا این که از لیزر برای برداشتن کامل خال استفاده می شود.
روش های درمانی خال اپیدرمال عبارتند از :
کاهش برجستگی های اپیدرمال : هیپرکراتوز ضایعات اپیدرمال را با ترکیبی از اسید لاکتیک ، آمونیوم لاکتات 12 درصد ، اسید سالیسیک و ترکیبات رتینوئین به صورت موضعی درمان نمود.
کاهش خارش ضایعات : برای کاهش خارش پوست میتون از ترکیبات کورتیکواستروئید به صورت موضعی یا تزریقی استفاده کرد.
درمان خوراکی : در صورتی که ضایعات بزرگ یا التهابی باشند میتواند از رتینوئیدهای خوراکی استفاده کرد.
درمان تخریبی : درمان های تخریبی معمولا با عود مجدد ضایعات یا ایجاد اسکار در محل ضایعه همراه است. شما می توانید برای تخریب و از بین بردن ضایعات اپیدرمال از روش های کوتر ، کرایو ، برش عمیق و تراشیدن پوست استفاده کنید.
ترکیب ترتینوئین و FU : بر اساس بررسی بالینی که در بیمارستان رازی تهران انجام شد . 10 بیمار 12 – 40 ساله مبتلا به خال اپیدرمال به مدت 10 هفته تحت درمان موضعی ترتینوئین 0.05 درصد و FU یا فلوئورواوراسیل 5 درصد قرار گرفتند و ظاهر خال های در حد قابل قبولی مسطح شد و به بیماران توصیه شد که برای پیشگیری از عود مجدد خال ها به صورت بلند مدت از این درمان به عنوان نگهدارنده استفاده شود.
لیزر : استفاده از لیزر CO2 برای درمان خال اپیدرمال موفقیت آمیز است ولی احتمال عود مجدد و ایجاد اسکار وجود دارد. از آنجا که تحمل بیماران نسبت به این لیزر خوب است و در بلند مدت خطری ایجاد نمی کند به عنوان درمان انتخابی و مناسب برای خال اپیدرمال شناخته می شود.
جراحی : ضایعات کوچک و باریک یا ضایعات بزرگتری که در مناطق در معرض تحریک قرار دارند یا از نظر زیبایی برای بیمار ناراحت کننده اند را می تواد به کمک جراحی برداشت که البته ریسک عود مجدد خال و ایجاد اسکار وجود دارد.
گردآوری:بخش آرایش و زیبایی بیتوته