نوشته شده توسط: الهه ناز
شرایط کاشت و نگهداری از هسته ی خرمالو
پرورش هسته ی خرمالو را می توان به 2 صورت انجام داد:
1- کاشت هسته خرمالو در گلدان
2- کاشت هسته خرمالو در باغچه
انتخاب خرمالو: برای به دست آوردن دانه های مرغوب که برای کاشت مناسب باشند باید دقت کنید که میوه خرمالو حسابی رسیده و نرم باشد، همچنین مهم است که میوه مورد نظر شما فاقد فضله پرندگان و لکه و گندیدگی باشد.
آماده سازی هسته برای جوانه زدن: میوه خرمالو را خوب بشویید و آن را از وسط نصف کنید و سعی کنید چند هسته درشت و سالم از آن جدا کنید. سپس دانه ها را به مدت حداقل 48 ساعت داخل آب قرار دهید تا گوشت میوه ی خرمالو از روی آن ها پاک شود. هسته خرمالو اگر در محیطی نسبتاً مرطوب و گرم قرار بگیرد معمولاً بعد از گذشت 2 هفته جوانه می زند.
برای اینکه محیط هسته ی خرمالو را مرطوب نگه دارید 2 روش وجود دارد.
• یکی اینکه هسته های خرمالو را لای دستمال مرطوبی بگذارید و آن را داخل کیسه ای زیپ دار قرار بدهید. و آن را در محیطی گرم و پرنور قرار بدهید.
کاشت هسته ی خرمالو
• روش دیگر این است که کف لیوان یکبار مصرف را چند تا سوراخ ایجاد کنید و یا از گلدان پلاستیکی کوچک استفاده کنید و مخلوط کوکوپیت و پیت ماس داخل آن بریزید. و هسته را بکارید به صورتی که 1 سانتیمتر خاک روی هسته باشد. نباید زیاد عمیق بکارید. گلدان را آبیاری کنید تا خاک آن مرطوب شود. سپس روی آن یک پلاستیک بکشید تا خاک گلدان مرطوب بماند، سپس گلدان را مدتی در مکانی پر نور و گرم قرار بدهید. خاک آن را دائم مرطوب کنید.
* آن را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید. فقط باید پر نور باشد.
* اجازه بدهید تا هسته ی خرمالو جوانه بزند. این مرحله ممکن است تا 2 هفته هم طول بکشد.
* برای مدتی پشت پنجره بگذارید تا جوانه بزند.
زمانی که جوانه زد و رشد نسبتا خوبی داشت به گلدان بزرگتر یا باغچه حیاط انتقال بدهید که دقیقا فصل انتقال آن اردیبهشت می شود.
کاشت مستقیم هسته خرمالو در خاک: اغلب اگر بخواهند هسته خرمالو را مستقیماً در محیط بیرون بکارند، این کار را در اواخر پاییز انجام می دهند. هسته های خرمالو پس از فصل زمستان شروع به جوانه زدن و رشد می کنند.
چند نکته برای کاشت هسته خرمالو
- ازخرمالوی رسیده استفاده کنید.
- هسته راکامل بشویید تا خرمالویی به آن ها نباشد.
مراقبت از نهال خرمالو
نور زیاد آفتاب و غیر مستقیم و خاک با رطوبت یکنواخت بهترین شرایط برای نهال های خرمالو هستند. در بهار بعد از رفع سرما، نهال ها را در فضای باز در یک مکان امن نگه داری کنید. بعد از یک تا دو هفته به آرامی آن ها را در معرض نور کامل خورشید قرار دهید. نهال های خرمالو را هفته ای یکبار آبیاری کنید، بین هر بار آبیاری اجازه دهید یک سانتیمتر از سطح خاک خشک شود تا ریشه ها سالم بمانند.
نحوه ی کاشت هسته خرمالوی جوانه زده
نهال های خرمالو به دلیل بلند بودن ریشه ها، باید در پایان اولین فصل رشد، ترجیحاً در پاییز پس از اولین باران، کاشته شوند. یک مکان کاشت با حداقل 2 متر مربع فضا برای هر درخت خرمالو در نظر بگیرید تا فضای کافی برای رشد درخت فراهم شود. درختان خرمالو در بیشتر انواع خاک ها قادر به رشد هستند، اما در خاک های بسیار شور رشد خوبی ندارند.
به طور کلی، آنها برای اینکه به خوبی بار دهند به مراقبت بسیار کمی نیاز دارند و به کود ویژه هم احتیاج ندارند. با این حال، میوه دادن درختان خرمالو ممکن است سه تا پنج سال طول بکشد، بنابراین باید صبور باشید.
نکته: زمانی که درخت خرمالو میوه داد، یک لایه ضخیم مالچ در اطراف درختان خرمالو روی زمین بریزید تا رطوبت خاک حفظ شود و زمانی که میوه ها روی زمین می ریزند، آسیب نبینند.
زمان کاشت خرمالو پیوندی حدود 15 اسفند ماه است. چنانچه زودتر جهت کشت اقدام شود، احتمال بروز سرمازدگی نهال زیاد است، چون به عمل جابه جایی حساس است.
نهال خرمالو
خاک مناسب برای درخت خرمالو باید سبک و قابل نفوذ به آب و حاصلخیز باشد. بهترین خاک برای این درخت، خاک مرطوب و خنک است که اصولاً باغات قدیمی که خاک های حاصلخیزتری دارند بهتر جواب می دهند؛ به همین دلیل بهتر است افرادی که می خواهند اقدام به کشت این گیاه نمایند داخل باغچه منازل را از خاک باغات قدیمی پر کنند.
علت موفقیت کاشت این درخت در بعضی از منازل همین امر است، زیرا بعضی از افراد برای باغچه منازل از خاک مراتع استفاده میکنند که برای کاشت و پرورش این گیاه مناسب نیست.
درخت خرمالو نیاز به کودهای دامی فراوان دارد. اما به این نکته نیز باید توجه داشت که از کودهای پوسیده دامی استفاده گردد و نه از کودهای تازه و نپوسیده. همچنین بهتر است داخل منازل به دلیل این که حجم خاک باغچه کم و محیط رشد ریشه محدود است، جهت تغذیه درختان خرمالو از کودهای نیمه آلی به نام ورز استفاده گردد.
در اسفند ماه پس از رفع سرمای زمستان به ازای هر درخت خرمالو 4 تا 5 کیلوگرم ورز در سطح باغچه پخش می کنند و عمل شخم زنی را انجام می دهند.
پیشنهاد می کنیم نهال خرمالو را تا یک سال اول کود ندهید، اما از سال های بعد می توانید با مشورت گلخانه دارها یا کسانی که باغ خرمالو دارند از کودهای پوسیده دامی (برای باغ) و یا کودهای خانگی (برای گلدان) استفاده کنید.
در حین عمل شخم زنی باید به این نکته توجه شود که حتماً زمان آن در اسفند ماه باشد. با توجه به این نکته که درخت خرمالو به شخم عمیق نیاز ندارد (چون اگر ریشه ها آسیب ببینند به سختی و دیر ترمیم می شوند).
درخت خرمالو در فصل بهار به آب کمتری نیاز دارد و در فصل تابستان با گرم شدن هوا نیاز به آب بیشتری دارد. بطور کلی این گیاه در تابستان به هفته ای دو مرتبه آبیاری کامل نیاز دارد.
درخت خرمالو را در محیطی قرار دهید که حداقل 2-3 ساعت در روز از نور مستقیم آفتاب بهره مند شود.
یکی از روش های معمول تکثیر خرمالو ، پیوند زدن می باشد. روش دیگر، قلمه چوب نرم می باشد.
کاشت نهال خرمالو
مگس سفید و تریپس ها به پوست میوه خرمالو صدمه زده و موجب بدرنگ شدن میوه خرمالو می گردند. آبیاری بیش از حد نیز موجب فاسد شدن ریشه گیاه می گردد. حیوانات موذی مانند موش نیز به ریشه درخت خرمالو صدمه می زند.
زود گلدهی، ریزش محصول و ترک خوردن میوه در اطراف کاسبرگ و آفتاب سوختگی میوه از امراض درخت خرمالو محسوب می شود. ریزش میوه پدیده ای طبیعی در درختان میوه از جمله خرمالو است و در عین حال تغذیه گیاه خرمالو با کود پوسیده حیوانی به مقدار کافی از ریزش میوه به نحو موثری جلوگیری می کند.
گردآوری: بخش علمی بیتوته