نوشته شده توسط: الهه ناز
سبزی تره کوچکترین گونه از خانواده پیازچه است
سبزی تره با نام علمی schoenoprasum Allium که به گندنا هم معروف می باشد، کوچکترین گونه از خانواده پیازچه بوده و یکی از پرمصرف ترین و پرطرفدارترین سبزی ها در بین خانواده های ایرانی می باشد که در تهیه انواع غذاها مورد استفاده قرار می گیرد.
تره از نظر خواص درمانی شبیه پیاز و سیر است ولی طعم و بوی ملایم تری دارد. از جمله فواید تره می توان به درمان یبوست، کمک به کاهش وزن، شفاف کردن پوست صورت و رفع ناراحتی های دستگاه گوارش اشاره کرد.
تره در آسیا به ویژه ایران، آمریکای شمالی و اروپا کشت میشود ولی بیشترین میزان مصرف را در ایران دارد. از این سبزی خوشمزه و پرکاربرد در تهیه قورمه سبزی، کوکو سبزی، سوپ و انواع آش استفاده میشود.
این گیاه از جمله گیاهانی است که به آسانی پرورش پیدا می‌کند. در واقع اگر شما به تازگی قصد پرورش سبزیجات را دارید این گیاه انتخاب مناسبی است.
تره گیاهی است سه ساله و مقاوم در برابر سرما که در ابتدا دارای برگهای بسیار ظریف و ترد و بعد از چندین بار چیدن برگهایش پهن و ضخیم میشود تکثیر این سبزی از طریق بذر بوده که در اوایل بهار یا اوایل پاییز کشت میشود.
گیاه تره برای رشد، هوای خنک را بیشتر از هوای گرم می پسندد
به طورکلی می توان گفت که گیاه تره برای رشد، هوای خنک را بیشتر از هوای گرم می پسندد و گرمای زیاد باعث از بین رفتن تره می شود. بهترین فصل کاشت تره، فصل بهار و پاییز است.
این سبزی برای رشد کردن به حداقل 4 ساعت نور کامل خورشید نیاز دارد و در مکان های نیم سایه به خوبی رشد نمیکند.
تره در خاک مرطوب، غنی، دارای زه‌کشی خوب یا ترکیبی از 60 درصد خاک باغچه – 20 درصد ماسه -20 درصد کود دامی رشد خوبی خواهد داشت. اضافه کردن کود دامی کهنه به خاک باعث رشد بهتر سبزی میشود. خاک های رسی شنی برای کاشت بذر تره بسیار مناسب هستند. قبل از کاشت تره باید خاک را با کودهای ازت و فسفره غنی کرد.
تره از جمله گیاهان حساس به خشکی خاک است و برای رشد کردن نیاز به آب فراوان دارد. در صورت آبیاری کم، برگ های تره پژمرده، چروکیده و سوخته خواهند شد. همچنین در صورت زیاده روی در آبیاری، شاهد کوتاهی قامت گیاهان خواهید بود. این گیاه در طول دوره‌های خشک و بدون باران باید مرطوب نگاه داشته شود.
میزان بذر مصرفی از تره در هر یک مترمربع زمین حدود نیم الی یک گرم می باشد.
کاشت تره از طریق بذر انجام میشود
ابتدا بذرها را پیش از کاشتن، به جهت افزایش قدرت جوانه‌زنی، 12 الی 24 ساعت در آب خیس کنید. بهتر است بذرهای سالم تره را خریداری کنید تا به نتیجه دلخواه برسید. در صورتی که بذر قدیمی در منزل دارید، چند عدد از آن ها را درون پارچه مرطوبی گذاشته و نگهداری کنید اگر جوانه زد به این معناست که بذرها سالم هستند. در غیر این صورت حتما بذر تازه خریداری کنید.
سپس باید زمینی را که می خواهید بذر سبزی تره در آن بکارید را شخم بزنید و به عمق 5 الی 7 سانتی متر به آن کود دامی اضافه کنید و خاک را خوب به هم بزنید تا کود با خاک ترکیب شود سپس خاک را خوب خورد کرده و سطح خاک را صاف کنید.
بذرها را بر روی بستری که آماده کردین بپاشید، توجه کنید که بذرها خیلی نزدیک هم و فشرده پاشیده نشوند زیرا بعداز اینکه بزرگ‌تر شدن توی هم رفته و رشد خوبی نخواهند داشت. حالا کافیست بر روی بذرها حدود نیم سانت کود دامی یا خاک بپاشید و به آرامی خوب آب بدید .
بهتر است 10 روز اول با آبپاش آبیاری بکنید تا بذرها جابجا نشوند. حدود 5 تا 10 روز طول می کشد که بذرهای تره سبز بشوند.
گیاه تره در ابتدای رشد بسیار نازک می‌باشد به همین دلیل در طول دوره رشد ساقه‌های نازک را قیچی کرده تا به مرور زمان ساقه کلفت و آماده برداشت شود. می‌توانید هشت هفته قبل از پایان سرما و یخبندان، بذرها را داخل یک گلدان کاشته و در منزل نگهداری کنید و پس از زمان سرما و یخبندان آن را به بیرون منتقل کنید.
برای کاشت تره در گلدان ابتدا باید بذرها را در آب خیس کرد
در دنیای امروز خیلی ها آپارتمان نشین هستند و ممکن است باغچه ای برای کاشت سبزی نداشته باشند اما در گلدان و بستری کوچک هم میتوان سبزی کاشت .
برای کاشت تره در گلدان ابتدا بذرها را جهت افزایش قدرت جوانه زنی به مدت 12 الی 24 ساعت در آب بخیسانید.
سپس یک گلدان سفالی انتخاب کنید. (برای جلوگیری از سوختن ریشه های گیاه با افزایش دمای خاک در گلدان های پلاستیکی و فلزی، توصیه می شود جنس گلدان را سفالی انتخاب نمایید.) و مقداری سنگریزه به عمق 1 الی 2 سانت در کف گلدان قرار دهید.
سپس خاکی مناسب ( ترکیبی از 60 درصد خاک باغچه – 20 درصد ماسه -20 درصد کود دامی ) را درون گلدان بریزید و بذرهای تره را روی خاک بپاشید و روی آن حدود نیم سانت کود دامی ( اگر کود دامی در دسترس نبود از ورمی کومپوست استفاده کنید ) یا خاک بریزید و خوب آب بدید بهتر است روی آن نایلون فریزر بکشید و بگذارید کنار پنجره جنوبی یا بالکن.
بعد از 5 الی 7 روز گیاه سبز می شود. با کلفت شدن ساقه ها، گیاه آماده برداشت می شود.
توجه کنید اگر بذر تره را در گلدان می‌کارید تراکم کمی را در نظر بگیرید. تراکم زیاد در گلدان سبب کمبود شدید نور برای گیاهان و زرد شدن برگهای تره میشود.
حتما به نور توجه داشته باشید چون که تره به نور زیادی نیاز دارد و در کل بهتر است در بالکن در مکانی با نور مستقیم آفتاب نگهداری شود. درصورت کمبود نور ساقه ها بلند شده و سبزی ها کیفیت خوبی نخواهند داشت.
برای این که از آفت های مربوط به سبزی تره جلوگیری کنید، گیاه را با آفت کش های بدون ضرر و خانگی سم پاشی کنید.
خواص درمانی و دارویی تره
• تره از سبزی های مدر (ادرار آور) است و لذا خوردن سوپ یا شربت تره و یا جوشانده 4 گرم تخم تره در یک لیتر آب برای یبوست، آب آوردن بافت‌ها، دفع سنگ کلیه و تسکین قولنج مفید است.
• تره منبع خوبی از ویتامین ث است و در درمان اسکوربوت کاربرد دارد و به دلیل وجود ویتامین ث برای روشن کردن پوست صورت استفاده می شود.
• همچنین تره مانع رقیق شدن خون می شود و برای استحکام و خونریزی لثه ها مفید است و دارای املاح و مواد معدنی زیاد است.
• تره دارای مقدار زیادی آهن است و ویتامین«ث» به مقدار زیادی در برگهای سبز آن وجود دارد مخصوصاً در هنگام تابستان ویتامین های B1 و B2 در تره یافت میشود و دارای کاراتین نیز است.
•تره برای درمان لاغری بسیار مناسب است و اشتها آور است .
• همچنین تره سوئ هاضمه و ناراحتی های دستگاه گوارش را از بین می برد.
•مصرف جوشانده و شربت تره، در موارد گرفتگی صدا، زکام، سرفه، برونشیت و تمامی اختلالات حاد دستگاه تنفشی مؤثر است.
• ترکیب سماق با آب تازه تره برای از بین بردن زگیل بسیار مفید است.
گردآوری: بخش علمی بیتوته
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
