نوشته شده توسط: الهه ناز
گیاه دارویی برگ چنار از مزاجی سرد و خشک برخوردار است. درخت چنار با ارتفاعی بالغ بر 30 الی 50 متر به صورت بلند قامت رشد می کند. این نوع درخت نسبت به خشک سالی مقاوم است. با فرارسیدن فصل پاییز، برگ های درخت چنار روند ریزش را شروع می کنند.
برگ های درخت چنار به صورت پهن می رویند. در حالت ساده، برگ چنار به شکل پنجه ای متناوب است. گل های درخت به صورت نر و ماده هستند و به شکل شاتون کروی می باشند. گیاه دارویی چنار با عناوین مختلفی اعم از دلب، دلبا، صنار، چنال وراس، جوهر و عیثام شناخته می شود.
میوه درخت چنار، مرکب از چند فندقه است. در اصطلاح گیاه شناسی، فندقه به میوه ای خشک نا شکوفا گفته می شود که از یک دانه به حالت آزاد برخوردار است.
در خصوص ترکیبات شیمیایی درخت و برگ چنار اطلاعات کاملی در دسترس نمی باشد. با این وجود در چنار تانن، ترکیبات فنل و املاح معدنی اعم از آهن و منیزیم به وفور وجود دارند. علاوه بر این ترکیب اصلی برگ چنار شامل دی- آلا نتوان، آلانتوان و آسپاراژین می شود.
عده ای از افراد خواستار افزایش وزن هستند. در طب سنتی برگ چنار به عنوان یک گیاه دارویی دارای طبع سرد شناخته می شود. خاصیت های متعددی در برگ درخت چنار یافت می شوند. به موجب خواص گوناگونی که در برگ چنار وجود دارد از این گیاه در خصوص افزایش وزن استفاده می شود.
عرق چنار تحریک اشتها را در پی دارد که سبب افزایش میزان مصرف مواد غذایی و در نهایت چاقی می گردد. در مواردی پیروی از رژیم غذایی نامناسب زمینه برای لاغر شدن صورت را فراهم می کند. بهره گیری از برگ چنار گزینه ی مناسبی در خصوص پر کردن صورت به شمار می رود.
سرما خوردگی با نشانه هایی اعم از سرفه، آبریزش بینی، گلو درد و تب همراه است. در مواردی احتمال دارد در طی سرما خوردگی فرد دچار خلط در گلو شود. در مواردی نیز فرد با تنگی نفس دست و پنجه نرم می کند. یکی از خاصیت های درمانی برگ چنار، پاک سازی مواد عفونی از گلو و ریه است. بی شک در طی دفع باکتری های عفونی، التهاب موجود در گلو و ریه کاهش پیدا می کند.
تب در طی افزایش دمای عمومی بدن رخ می دهد. وقوع تب در بدن بیانگر وجود عفونت است. در واقع بدن در طی مواجه با عفونت و باکتری به منظور برطرف سازی آن ها درجه عمومی بدن را بالا می برد. همان طور که بیان کردیم برگ درخت چنار از خاصیت ضد عفونی کننده برخوردار است. لذا با برطرف سازی عفونت های بدن سبب کاهش دما می گردد.
یکی دیگر از خواص گیاه دارویی برگ چنار، خلط آوری است. با مصرف دمنوش یا عرق برگ چنار، روند تخلیه خلط از گلو تسریع پیدا می کند. علاوه بر این، یکی از نشانه های رایج سرماخوردگی، گرفتگی صدا است. شما می توانید با مصرف منظم دمنوش برگ چنار گرفتگی صدا و گلو را درمان کنید.
در ادامه برخی از خواص برگ چنار را ذکر می کنیم:
• تقویت کننده چشم
• درمان ناراحتی های گوارشی اعم از اسهال خونی
• خاصیت تب بر
• برطرف کننده گزیدگی جانوران سمی
• رفع کننده رطوبت متعفن زخم
• بهبود کننده تنگی نفس
• مفید برای امراض عصبی
• تسریع روند بهبود سوختگی ب وسیله ی حرارت
• برطرف کننده لکه های پوستی به ویژه در ناحیه گردن
• برطرف کننده تورم بلغم، چشم، زانو و اقصی نقاط بدن
• درمان گرفتگی صدا
• ضد سرفه
• درمان کننده آسم
• خاصیت ضد تنگی نفس
• جلوگیری کننده از آبریزش چشم
• رفع درد دندان
• تقویت معده
• برطرف کننده واریس
• بهبود کارکرد قلب
• درمان کننده درد مفاصل
برگ چنار تازه دارای گرد و غبار هایی است که در صورت ورود به بدن سبب بروز بیماری های مختلف می شود. این غبار در کارکرد گوش، چشم، مجاری تنفسی ریه و تارهای صوتی اختلال ایجاد می کند.
در واقع استنشاق گرده و کرک برگ چنار برای 20 درصد از مردم آلرژی زا است. برای رفع ناراحتی های ناشی از گرد و غبار برگ چنار می بایست از شیر تازه استفاده کرد.
مصرف بی رویه از دمنوش و عصاره برگ چنار سبب ایجاد ضعف در بدن می گردد. علاوه بر این، بهره گیری از برگ چنار در دوره ی بارداری به موجب عدم اطلاعات کافی در این عرصه محدودیت دارد.
به طور کلی طرق مختلفی در خصوص بهره گیری برگ چنار وجود دارد. این گیاه دارویی به صورت عرق، دمنوش و جوشانده با برخی گیاهان مورد استفاده قرار می گیرد.
یکی از روش های موثر در خصوص استفاده از برگ چنار، تهیه عرق است. عرق برگ چنار متشکل از تقطیر بخار آب است. طبع این گیاه دارویی عمدتا سرد است.
توصیه می شود عرق چنار را به صورت روزانه، قبل از مصرف وعده های غذایی صبحانه، ناهار و شام به اندازه یک استکان مصرف کنید.
در راستای تهیه دمنوش برگ چنار می توان از ریشه این درخت نیز بهره برد. برای این منظور ابتدا برگ، میوه و پوست درخت چنار را برای مدتی در داخل آب قرار دهید.
توجه داشته باشید در تهیه دمنوش ریشه درخت چنار به ازاء هر چهار کیلو چنار، یک کیلو عرق حاصل می شود. در خصوص درمان بیماری های مختلف توصیه می شود، به صورت روزانه، یک فنجان از دمنوش چنار را میل نمایید.
استفاده موضعی از برگ چنار برای درمان سوختگی های ناشی از حرارت بالا و رفع لکه های پوستی کاربرد دارد. برای درمان سوختگی پوست می توان میوه و برگ چنار را به همراه پیه مخلوط نمایید سپس به صورت موضعی در محل عارضه قرار دهید.
علاوه بر این، در صورتی که قصد دارید لکه های موجود بر روی پوست را برطرف سازید، پوست و برگ درخت چنار را در آب بجوشانید و محل لکه را با آن شست و شو دهید.
گردآوری : بخش سلامت بیتوته