نوشته شده توسط: الهه ناز
مرموک گیاهی از خانواده نعناییان است که به دلیل ذخایر آنتی اکسیدانی؛ در حفظ ساختار سلول ها در برابر رادیکال های آزاد نقش ایفا می کند. در صورتی که رادیکال های آزاد در بدن تجمع یابند می توانند منجر به مرگ سلولی، ضعف سیستم ایمنی و انواعی از بیماری های مزمن شوند.
برگ های این گیاه سبز مایل به خاکستری هستند و دارای گل هایی با رنگ های متنوع از قبیل؛ آبی، بنفش و سفید یا صورتی است و همچنین با رگه های برجسته که در سرتاسر آن جریان دارد در طبیعت دیده می شود.
سابقه ی این گیاه در کاربردهای پزشکی طولانی و غنی است که از موارد مهم آن می توان به؛ درمان اختلالات مربوط به حافظه و ذهن، درمان بیماری های گوارشی مربوط به معده و روده اشاره کرد. از قدیم الایام از مرموک به دلیل ارزش دارویی و تنوع مواد مغذی که داشت استفاده های فراوان می شد، به عنوان مثال در شام روز شکرگزاری سنتی که در آن به استقبال فصل پاییز می روند، بخش مهم از رژیم غذایی را تشکیل می دهد.
پونه کوهی، رزماری، اسطوخودوس، ریحان و آویشن با گیاه مرموک همیشه سبز همراه هستند. مرکوک بومی مدیترانه و جنوب شرقی اروپا می باشد و ارتفاع آن به اندازه یک پا یا بیشتر رشد می کند. فصل شکوفه دهی این گیاه در شهریور ماه است، همچنین باید اشاره کرد که تقریبا تمامی قسمت های این گیاه بوی قوی از خود تولید می کنند و دارای طعمی گرم و نسبتا تلخ است که دلیل این موضوع روغن های فراری است که در بافت های آن جریان دارند. این گیاه به علت عطر خاص و منحصر به فردی که دارد در تولید صابون و لوازم آرایشی به عنوان رایحه به کار می رود.
گیاه مرموک در طول سال به صورت تازه، خشک شده یا پودر وجود دارد و دارای انواع مختلفی است که پرکاربرد ترین انوع آن در پزشکی، درمان و آشپزی عبارتند از :
یکی از انواع مرموک است که با استفاده از برگ های معطرش شناخته می شود و عموما برای غرغره گلو و ادکلن استفاده می شود.
این نوع از مرموک برای ساختن چای عنابی استفاده می شود، شامل یک درخچه بزرگ چند ساله است که برگ هایش لویی هستند. باید اشاره کرد که این نوع مرموک بومی کشورهای مدیترانه ای است.
از برگ های تازه مرموک آناناسی برای طعم دادن به نوشیدنی و دسرها استفاده می شود.
مرموک آزور دارای گل هایی آبی است، اندازه بزرگی دارد، بومی کشور مکزیک است و به عنوان یک نوش داروی گیاهی استفاده می شود.
همانطور که اشاره شد؛ گیاه کهن مرموک دارای خواص درمانی زیادی است، به طوری که افرادی که به سلامتی خود اهمیت می دهند با دانستن خواص آن دیگر قادر به حذف این گیاه از برنامه غذایی خود نخواهند بود از جمله خواص مرموک عبارتند از:
در یک مطالعه با بررسی تاثیر مرموک بر بیماران مبتلا به آلزایمر مشخص شد این گیاه می تواند تاثیر مثبتی بر درمان آلزایمر داشته باشد. در این تحقیق دو گروه مورد بررسی قرار گرفتند؛ گروه اول شامل کسانی بود که اصلا از مرموک استفاده نکرده بودند و از طریق تلقین با ماده ای دیگر سعی داشتند تاثیرات را بررسی کنند، گروه دوم هم شامل افرادی بود که از این ماده استفاده کردند.
در نهایت بعد از 4 ماه مشخص شد گروه دوم درک بهتری نسبت به مسائل و اضطراب ها از خود نشان دادند. در مطالعه ای دیگر مشخص شد؛ مرموک گیاهی جویدنی است و برای تقویت حافظه موثر و مفید است، بنابراین مصرف آن به شکل دمنوش و یا جویدن، بر تمرکز هنگام مطالعه تاثیر مثبت دارد.
طبق مطالعه ای که بر 40 بیمار دیابتی و هایپر لیپیدمیا صورت گرفت نشان داد؛ افرادی که برای 3 ماه از عصاره برگ این گیاه استفاده می کردند؛ مقدار کلسترول بد از قبیل تری گلیسیرید و... در خون آنها کمتر دیده شد و در مقابل مقدار کلسترول خوب در خونشان افزایش یافت.
گیاهان معطری از قبیل مرموک دارای خاصیت ضدالتهابی، ضدقارچی و ضدمیکروبی هستند، البته باید توجه کرد در اغلب موارد این گیاه در مقادیر کمی مصرف می شود و دارای مقداری کمی کربوهیدرات، پروتئین، فیبر و کالری است.
اشاره کردیم مرموک دارای آنتی اکسیدان است که می تواند از علائم پیری از قبیل؛ چین و چروک، خطوط ظریف و خال های سنی را از بین ببرد. علاوه بر این موضوع آنتی اکسیدان ها توانایی مقابله با رادیکال های آزادی را دارند، رادیکال های آزاد می توانند به سلول ها آسیب بزنند و سبب بروز بیماری شوند.
مرموک دارای کلسیم و ویتامین آ است که این موارد می توانند از پوست در برابر هجوم رادیکال های آزاد محافظت کنند و به بازسازی سلولی روزانه کمک می کند از این طریق پیری و ایجاد چین و چروک را به حداقل می رساند.
مرموک می تواند با کنترل چربی های پوست به عنوان یک تونر عالی عمل کند. بنابراین می توان از گیاه مرموک یک تونر خانگی تهیه کرد در ادامه به روش ساخت آن اشاره می کنیم:
• یک قاشق پر از گیاه مرموک را در 250 میلی لیتر آب جوش بریزید.
• معجون به دست آمده را بعد از 30 دقیقه صاف کرده و اجازه دهید سرد شود، بعد از آن می توانید آن را به صورت خود بزنید.
این گیاه خاصیت ضد باکتریایی عالی دارد و می تواند از عفونت های پوستی پیشگیری کند. خاضیت ضد عفونی کنندگی و ضد التهابی گیاه مرموک به درمان و تسکین آکنه، علائم اگزما و پسوریازیس کمک بزرگی می کند.
موضوع درمان طاسی و ریزش مو با مرموک از زمان های باستان مطرح است و مورد استفاده قرار می گرفته. مرموک دارای بتا سیتواسترول است که در درمان طاسی مردان تاثیر دارد. ترکیب 3 الی 4 قطره از روغن مرموک با مقادیر مساوی از رزماری و روغن نعناع به همراه 1 قاشق روغن زیتون رقیق کرده و پوست را دو بار ماساژ دهید.
طبق مطالعاتی که اخیرا صورت گرفته؛ مشخص شد در صورت استفاده از عصاره یا برگ خشک و یا تزریق برگ مرموک مقدار عرق کردن 57? تا 80? کاهش می یابد.
از مرموک برای درمان مشکلات گوارشی ملایم و سوء هاضمه استفاده می شود. مرموک به علت خاصیت محرکی خود می تواند ضعف معده و دستگاه گوارش را رفع کند. استفاده از چای یا دم کرده مرموک با تحریک ترشحات دستگاه گوارشی، جریان صفراوی، تحریک روده ای و عملکرد پانکراس علائم ناشی از سوء هاضمه را کاهش دهد.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته