نوشته شده توسط: الهه ناز
زرد شدن پوست و چشم
بیماری زردی یا یرقان ، اصطلاحی پزشکی است که به زردی پوست صورت و چشم اشاره دارد و زمانی ایجاد می شود که سطح بیلی روبین در خون افزایش پیدا کند. زردی میتواند علامت بیماری های زمینه ای مختلفی باشد.
زرد شدن پوست صورت به دلیل وجود بیلی روبین زیاد در بدن ایجاد می شود. بیلی روبین رنگدانه زرد است که به دلیل تجزیه سلولهای قرمز خون در کبد ایجاد می شود. زرد شدن پوست صورت میتواند نشان دهنده مشکلات جدی در عملکرد سلولهای قرمز خون ، کبد ، کیسه صفرا یا لوزالمعده باشد.
بیلی روبین در اثر تجزیه گلبولهای قرمز مرده خون تولید شده و با جریانخون به کبد سپس صفرا منتقل شده و از طریق مجاری صفروی برای دفع به دستگاه گوارش می رود.
بخش اعظم بیلی روبین از طریق مدفوع و مقدار کمی از آن از طریق ادرار از بدن خارج می شود.
در صورتی که کبد نتواند به درستی این رنگدانه را متابولیزه کند و به درستی به دستگاه گوارش نرسد و دفع نشود، بیلی روبین در خون جمع شده و در پوست رسوب می کند و زردی اتفاق می افتد.
ممکن است کبد آسیب دیده باشد و نتواند بیلی روبین را متابولیزه کند ، ممکن است بیلی روبین به راحتی به دستگاه گوارش برای دفع نرسد یا این که بیلی روبین بیش از حدی وارد کبد شود یا تعداد گلبولهای قرمز در حال مرگ بیش از حد شده باشد.
در نوزادان تازه متولد شده یا نوزادان زودرس ، از آنجا که کبد هنوز کاملا رشد نکرده است ، زردی به طور مکرر دیده می شود که معمولا به نام زردی شیر مادر معروف است.
پوست زرد و زرد شدن چشم از علایم زردی است. در موارد شدیدتر رنگ چشم میتواند به سمت نارنجی و قهوه ای متمایل شود.
علامت مهم دیگر ادرار تیره ، مدفوع کم رنگ یا مدفوع گچی است.
در صورتی که زردی به دلایل بیماری ویروسی ایجاد شده باشد ممکن است علایمی از جمله خستگی مفرط و استفراغ داشته باشید.
برخی مواقع مصرف زیاد بتا کاروتن که در مواد غذایی از جمله هویج و کدو یافت می شود منجر به زرد شدن پوست می شود که این افراد زردی چشم ندارند بنابراین نباید این مشکل را با زردی اشتباه بگیرید.
تشخیص علل زرد شدن پوست
معمولا برای تشخیص علت زرد شدن پوست از آزمایش خون استفاده می شود تا مقدار کل بیلی روبین بدن مشخص شده و احتمال بروز بیماری های دیگر مثل هپاتیت بررسی شود.
- آزمایش عملکرد کبد
- آزمایش میزان پروتئین ها و آنزیم های خاص کبد
- شمارش کامل خون برای پیدا کردن شواهد کم خوبی همولیتیک
- سونوگرافی شکم یا سی تی اسکن
- نمونه برداری از کبد
برای تشخیص زردی نوزاد معمولا برای آزمایش خون با یک خراش کوچک از نوک انگشت شست نمونه گیری انجام می شود.
زردی به تنهایی یک بیماری محسوب نمی شود بلکه باید علت زمینه ای آن را برای درمان مشخص نمود. زردی نوزادان معمولا در عرض 1 – 2 فته برطرف می شود ، زردی متوسط به طور معمولی با نوردرمانی پوست برای رفع بیلی روبین اضافه انجام می شود.
نور تابانده شده به بدن کودک کمک میکند تا بیلی روبین همراه با مواد زائد دفع شود. مدفوع مکرر و یا مایل به سبز از عوارض جانبی نوردرمانی است که در واقع نشان دهنده خروج بیلی روبین اضافه از بدن است.
موارد شدید زردی با تزریق خون برای از بین بردن بیلی روبین انجام می شود.
عوامل زیادی میتواند منجر به زرد شدن پوست شود که در ادامه مهم ترین آن ها را برای شما لیست کرده ایم.
هپاتیت به دلیل التهاب کبد در اثر عفونت ، بیماریهای خود ایمنی ، از دست دادن شدید خون ، داروها ، سموم یا الکل ایجاد می شود که میتواند حاد یا مزمن باشد.
علایم هپاتیت : خستگی ، بیحالی ، ازد دست دادن اشتهای ، حالت تهوع ، استفراغ ، خارش پوست ، درد بالای شکم سمت راست ، زردی پوست صورت و چشم ها ، تجمع مایعات در شکم .
زرد شدن پوست نوزاد
زردی نوزاد یک بیماری نسبتا شایع است و به دلیل وجود بیلی روبین بالا در خون نوزاد تازه متولد شدن ایجاد میشود که با رشد کبد و شروع تغذیه به صورت خود به خود برطرف می شود و بیلی روبین از بدن دفع می شود.
زردی نوزاد بعد از تولد باید به شدت کنترل شود چون مقدار بالای بیلی روبین در نوزاد میتواند باعث ناشنوایی ، فلج مغزی یا آسیب مغزی شود.
علایم زردی نوزاد: زردی پوست یا زردی چشم که 2 – 4 روز بعد از تولد دیده می شود که اغلب روی صورت و سپس روی بدن دیده می شود. علایم افزایش بیلی روبین به طور خطرناک شامل گسترش و شدیدتر شدن زردی پوست ، تب ، بی حالی و گریه های شدید است.
این زردی با شیردهی در ارتباط است که معمولا یک هفته بعد از تولد ایجاد می شود و به صورت خود به خود از بین می رود.
علایم زردی شیردهی : تغییر رنگ پوست به زرد ، زرد شدن چشم ، خستگی ، افزایش وزن خفیف ، گریه های شدید.
تالاسمی اختلال خونی ارثی است که به دلیل فرم غیر طبیعی هموگلوبین خون ایجاد می شود و باعث کم خونی شدید می گردد. در این بیماری ژنتیکی گلبولهای قرمز خون به شکل هلالی یا داسی شکل در می آیند که مستعد گیر کردن در عروق خونی هستند و مانع از خونرسانی درست به قسمت هایمختلف بدن می شوند. از آنجا که طول عمر گلبولهای داسی شکل کمتر از گلبولهای معمولی است ، فرد مبتلا به کم خونی می شود.
علایم تالاسمی : تغییر شکل استخوان ها به ویژه در صورت ، ادرار تیره ، تاخیر رشد ، خستگی بیش از حد ، رنگ پریدگی پوست و لثه ، زردی پوست و چشم ، تورم و درد دست و پا ، عفونت های مکرر ، دردهای شدید در قفسه سینه ، کمر ، بازوها و پاها.
پانکراس یا لوزالمده ، یکی از غدد درون ریز مهم بدن است که در پشت معده واقع شده است. سرطان پانکراس اغلب در مرحل پیشرفته تشخیص داده می شود بنابراین درمانش بسیار سخت است.
علایم سرطان پانکراس : کاهش اشتها ، کاهش وزن ناخواسته ، شکم درد ، کمر درد ، لخته شدن خون ، زردی ، افسردگی .
این بیماری حاد و اورژانسی ست ، التهاب لوزالمعده که در اثر سنگ کیسه صفرا یا زیاده روی در مصرف الکل ایجاد شده است.
علایم پانکراتیت حاد : درد ناگهانی که ادامه دار و شدید است و در قسمت فوقانی شکم ، اطراف بدن و سمت پشت حرکت میکند. هنگام خوابیدن به پشت بدتر می شود. هنگام نشستن یا خم شدن به جلو بهتر می شود.
زرد شدن پوست به دلیل هپاتیت A
این بیماری بر اثر عفونت ویروس هپاتیت A ایجاد می شود و به قدری مسری است که از طریق مواد غذایی و آب آلوده هم منتنقل می شود.
به طور کلی بیماری جدی محسوب نمی شود و با ایمن سازی قبل از سفر به مناطق پرخطر میتوان از ابتلا به آن جلوگیری کرد.
علایم : حالت تهوع و استفراغ ، درد شکم ، تب ، از دست دادن اشتها ، بدن درد ، تیرگی ادرار ، کم رنگ شدن مدفوع ، زردی پوست و چشم ، خارش پوست ، بزرگشدن کبد .
هپاتیت B به دلیل التهاب کبد در اثر عفونت ویروسی ایجاد می شود.
هپاتیت ب با تماس مستقیم با خن آلوده ، خراشیدن شدن با سوزن آلوده ، انتقال از مادر به کودک ، رابطه جنسی دهانی ، رابطه جنسی واژینال و مقعدی بدون کاندوم ، استفاده از تیغ و سایر وسایل شخصی که به مایعات بدن آلوده شده باشند منتقل می شود.
هپاتیت ب در صورت عدم درمان منجر به سیروز کبدی ، نارسایی کبدی ، سرطان کبد و مرگ می شود.
علایم هپاتیت ب : خستگی ، تاریکی ادرار ، درد مفاصل و عضلات ، ازدست دادن اشتها ، تب ، ناراحتی شکمی ، زردی چشم و زردی پوست.
عفونت در اثر ویروس هپاتیت c باعث بروز التهاب کبدی می شود. هپاتیت c از طریق تماس خونی منتقل می شود. تقریبا 70 – 80 درصد افراد مبتلا یه هپاتیت c بدون علامت هستند.
علایم هپاتیت c : علایم میتواند از خفیف تا شدید باشد از جمله تب ، ادرار تیره ، از دست دادن اشتها ، درد و ناراحتی شکم ، درد مفاصل ، زردی
سرایت عفونت بر اثر ویروس هپاتیت D باعث التهاب کبد می شود و فقط در صورت ابتلا به هپاتیت ب ، میتواند به هپاتیت D مبتلا شد. عفونت مسری است و از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن منتقل می شود.
علایم : زردی پوست ، زردی چشم ، درد مفاصل ، شکم درد ، استفراغ ، کاهش اشتها ، تیرگی ادرار و خستگی .
هپاتیت ای بیماری حاد و جدی محسوب می شود که در اثر ویروس هپاتیت ای بوجود می آید. این عفونت با نوشیدن و خوردن مواد خوراکی آلوده ، انتقال خون و انتقال از مادر به کودک منتقل می شود. در اغلب موارد عفونت به صورت خود به خود بعد از چند هفته از بین می رود ولی در موارد نادر میتواند باعث نارسایی کبدی شود.
علایم : زرد شدن پوست ، تیرگی ادرار ، دردمفاصل ، کاهش اشتها ، درد شکم ، بزرگی کبد ، حالت تهوع و استفراغ ، خستگی و تب .
مصرف زیاد الکل در طولانی مدت باعث التهاب کبد می شود. علایم آن بسته به میزان آسیب کبدی میتواند متفاوت باشد.
علایم : خونریزی و کبودی سریع ، خستگی ، گیجی ، زردی ، درد و تورم شکم ، حالت تهوع ، استفراغ ، کاهش وزن .
ناهنجاری ژنتیکی منجر به کبود گلوکز – 6 فسفات هیدروژناز G6PD که باعث تخریب زودرس گلبول های قرمز و کم خونی همولیتیک می شود.
این کم خونی میتواند با مصرف حبوبات ، عفونت یا مصرف برخی از داروها ایجاد شود.
علایم : خستگی ، زردی پوست ، زردی چشم ، تنگی نفس ف ضربان سریع قلب ، ادرار تیره یا نارنجی ، پوست رنگ پریده ، سرگیجه .
این بیماری نادر ولی اورژانسی است و زمانی ایجاد می شود که سرعت از بین رفتن گلبولهای قرمز خون در بدن از تولیدشان سریعتر است . این اختلال در هر مرحله از زندگی ممکن است به صورت ناگهانی یا تدریجی ایجاد شود که باعث کم خونی متوسط تا شدید می شود.
گاهی اوقات این کم خونی ناشی از مصرف داروهایی است که باعث می شود سیستم ایمنی بدن به اشتباه به گلبولهای قرمز خون حمله کند معمولا چند دقیقه تا چندروز بعد از مصرف دارو علایم بروز میکند.
علایم : افزایش خستگی و ضعف ، تنگی نفس ، رنگ پریدگی پوست و لثه، زردی پوست ، ادرار تیره ، ضربان قلب سریع ، سردرد ، درد عضلانی ، حالت تهوع و استفراغ ، درد شکم .
زرد شدن پوست به علت سنگ کیسه صفرا
سنگ کیسه صفرا در اثر تجمع کلسترول ، صفرا یا بیلی روبین در مایعات داخل کیسه صفرا تشکیل می شود ، در صورتی که سنگ کیسه صفرا جلوی مجاری صفراوی را مسدود نکرده باشند ، دردی احساس نمی شود. در صورت مسدود شدن مجاری صفراوی بعد از خوردن غذاهای چرب دردی بالای شکم سمت راست یا در معده احساس خواهد شد.
علایم : درد همراه با حالت تهوع ، استفراغ ، ادرار تیره ، مدفوع سفید ، اسهال ، آروغ ، سوهاضمه .
انسداد مجاری صفراوی یک وضعیت اورژانسی است که میتواند به دلیل سنگ کیسه صفرا ، آسیب به کبد یا کیسه صفرا ، تومور ، عفونت ، کیست یا آسیب کبدی ایجاد شود . انسداد نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد وگرنه میتواند عفونت جدی ایجاد کند.
علایم انسداد مجاری صفراوی : زردی پوست ، زردی چشم ، خارش شدید پوست ، مدفوع روشن ، ادرار بسیار تیزه ، درد سمت راست بالای شکم ، حالت تهوع و استفراغ ، تب.
سیروز کبدی هم میتواند منجر به زرد شدن پوست شود،سایر علایم سیروز کبدی عبارتند از:
خونریزی وکبودی آسان
مشاهده عروق خونی کوچک و عنکبوتی در زیر پوست
زرد شدن پوست و چشم
خارش پوست
سرطان کبد به دلیل رشد غیرقابل کنترل سلولهای کبدی ایجاد می شود.
علایم : ناراحتی شکم ، درد و حساسیت به خصوص در قسمت بالای شکم ، زردی پوست ، زردی چشم ، مدفوع سفید گچی ، کبودی و خونریزی راحت ، خستگی .
واکنش ناسازگاری ABO یک پاسخ نادر ولی جدی و کشنده به خون ناسازگار بعد از انتقال خون است و علایم بعد از چند دقیقه بروز میکند.
علایم : تب و لرز ، مشکلات تنفسی ، درد عضلانی ، حالت تهوع ، درد قفسه سینه ، درد شکم ، درد کمر ، خون در ادرار ، زردی .
تب زرد یک بیماری ویروسی کشنده شبیه آنفولانزا است که توسط پشه هایی خاص در برخی از مناطق جهان پخش می شوند و در آفریقا و آمریکای جنوبی شایع است که باید قبل از مسافرت به این مناطق از واکسیناسیون برای ایجاد ایمنی استفاده کرد.
علایم : تب ، لرز ، سردرد ، بدن درد ، از دست دادن اشتها .
در مراحل اولیه ممکن است علایم بعد از 24 ساعت از بین بروند و دوباره همراه با کاهش ادرار ، درد شکم ، استفراغ ، ریتم نامنظم قلب ، تشنج ، هذیان ، خونریزی از دهان ، بینی و چشم بازگردد.
فرمشدید از عفونت باکتریایی لپتوسپیوز ست که کلیه ، کبد ، ریه و مغز را درگیر میکند و می تواند از طریق تماس با خاک یا آب آلوده ، ادرار، خون یا بافت حیوانات آلوده منتقل شود.
علایم : حالت تهوع ، کاهش اشتها ، کاهش وزن ، خستگی ، تورم مچ پا یا دست ، تورم کبد ، کاهش ادرار ، تنگی نفس ، ضربان قلب سریع ، زردی پوست و چشم.
گردآوری : بخش سلامت و بهداشت بیتوته
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
