نوشته شده توسط: الهه ناز
تشخیص بیماری های کبدی
تست‌های عملکرد کبد که به عنوان پانل کبد نیز شناخته می‌شوند، با اندازه‌گیری سطح پروتئین‌ها، آنزیم‌های کبدی و بیلی روبین در خون به تعیین سلامت کبد کمک می‌کنند. آنها همچنین می توانند پیشرفت یا درمان یک بیماری موجود را نظارت کنند.
بسته به آزمایش، سطوح بالاتر یا پایین تر از حد معمول این آنزیم ها یا پروتئین ها می تواند نشان دهنده مشکل در کبد شما باشد.
برخی از دلایلی که ممکن است آزمایشات عملکرد کبد انجام شود شامل غربالگری بیماری هایی مانند هپاتیت، نظارت بر عوارض جانبی داروهای شما و بررسی شدت بیماری کبدی است.
در این مقاله از بیتوته ، نگاهی می اندازیم به اینکه چه زمانی ممکن است چکاپ کبد نیاز داشته باشید، انواع مختلف آزمایش های مورد استفاده و نحوه تفسیر نتایج.
زمان انجام چکاپ کبد
آزمایش عملکرد کبد اغلب در شرایط زیر توصیه می شود:
• برای بررسی آسیب های ناشی از عفونت های کبدی، مانند هپاتیت B و هپاتیت C ، به خصوص اگر مشکوک باشید که در معرض ویروسی قرار گرفته اید که باعث هپاتیت می شود.
• برای نظارت بر عوارض جانبی برخی داروها، زیرا برخی از داروها بر کبد تأثیر می گذارند، از جمله:
- NSAID ها
- استاتین ها
- آنتی بیوتیک ها
- داروهای ضد تشنج
- داروهای سل
• اگر قبلاً به بیماری کبدی مبتلا هستید، برای نظارت بر بیماری و نحوه عملکرد یک درمان خاص
• اگر علائم اختلال کبدی را تجربه می کنید یا سابقه خانوادگی بیماری کبدی مانند بیماری کبد چرب دارید.
• اگر شرایط پزشکی خاصی دارید، مانند:
- تری گلیسیرید بالا
- دیابت
- فشار خون بالا
- کم خونی
• اگر به طور مکرر الکل مصرف می کنید.
• اگر بیماری کیسه صفرا دارید.
برخی آزمایشات می توانند جنبه های مختلف عملکرد کبد را منعکس کنند. به عنوان مثال، مرتفع آلانین ترانس آمیناز و آسپارتات ترانس آمیناز نامتناسب با سطح بیلی روبین و آلکالین فسفاتاز اغلب نشان دهنده بیماری کبدی است.
انواع مختلف تست های عملکرد کبد
تست های عملکرد کبد برای اندازه گیری آنزیم ها و پروتئین های خاص در خون شما استفاده می شود.
داشتن نتایج غیر معمول در هر یک از این آزمایش‌های کبدی معمولاً نیاز به پیگیری برای تعیین علت ویژگی‌های غیر معمول دارد. حتی نتایج خفیف بالا می تواند با بیماری کبد مرتبط باشد.
آزمایشات رایج عملکرد کبد عبارتند از:
آلانین ترانس آمیناز (ALT) توسط بدن شما برای متابولیسم پروتئین استفاده می شود. اگر کبد آسیب دیده باشد یا به درستی کار نکند، ALT می تواند در خون آزاد شود. این باعث افزایش سطح ALT می شود. نتیجه بالاتر از آنچه در این آزمایش معمول است می تواند نشانه ای از آسیب کبدی باشد.
آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) آنزیمی است که در چندین قسمت بدن شما یافت می شود، از جمله:
- قلب
- مغز
- پانکراس
- کبد
- ماهیچه ها
هنگامی که کبد آسیب می بیند، AST می تواند در جریان خون آزاد شود. نتیجه بالا در آزمایش AST ممکن است نشان دهنده مشکل در کبد یا عضلات باشد.
از آنجایی که سطح AST به اندازه ALT برای نشانگر آسیب کبدی مشخص نیست، معمولاً برای بررسی مشکلات کبدی همراه با ALT اندازه گیری می شود. به عنوان مثال، نسبت AST:ALT بالا ممکن است نشان دهنده بیماری الکلی کبد باشد.
آلکالین فسفاتاز (ALP) آنزیمی است که در استخوان ها، مجاری صفراوی و کبد شما یافت می شود. آزمایش ALP معمولاً در ترکیب با چندین آزمایش دیگر سفارش داده می شود. برای ارزیابی سیستم مجرای صفراوی کبد می توان از تست ALP استفاده کرد.
آلبومین پروتئین اصلی ساخته شده توسط کبد شما است. بسیاری از عملکردهای مهم بدن را انجام می دهد. به عنوان مثال، آلبومین بافت‌های شما را تغذیه می‌کند و هورمون‌ها، ویتامین‌ها و سایر مواد را به سراسر بدن منتقل می‌کند. آزمایش آلبومین اندازه گیری می کند که کبد شما چقدر این پروتئین خاص را می سازد.
بیلی روبین یک محصول زائد ناشی از تجزیه گلبول های قرمز است . معمولاً توسط کبد پردازش می شود. قبل از اینکه از طریق مدفوع دفع شود از کبد عبور می کند.
یک کبد آسیب دیده نمی تواند به درستی بیلی روبین را پردازش کند. این منجر به سطح بالای غیر معمول بیلی روبین در خون می شود. برخی از بیماری های ارثی می توانند سطح بیلی روبین را افزایش دهند، حتی زمانی که عملکرد کبد مطابق انتظار عمل می کند.
تفسیر نتایج آزمایش عملکرد کبد
جدول زیر نشان می‌دهد که آزمایش‌های عملکرد کبدی ممکن است نشان‌دهنده نتایج بالاتر یا پایین‌تر از معمول باشد. پس از هر آزمایش عملکرد کبد، باید با پزشک خود در مورد نتایج آزمایش خود و معنای آنها برای شما صحبت کنید.
| آزمایش کبد | نشانه ها | محدوده های معمولی و غیر معمول |
| تمام تست ها |
نتیجه بالاتر از حد معمول در این آزمایش می تواند نشانه ای از آسیب کبدی باشد. سطوح بسیار بالای بیش از 1000 واحد در لیتر (U/L) اغلب ناشی از هپاتیت ویروسی، هپاتیت ایسکمیک یا آسیب ناشی از داروها یا سایر مواد شیمیایی است. |
ALT بالای 25 واحد بین المللی در لیتر (IU/L) در زنان و 33 IU/L در مردان معمولاً نیاز به آزمایش و ارزیابی بیشتر دارد. |
| تست AST | نتیجه بالا در آزمایش AST ممکن است نشان دهنده مشکل در کبد یا عضلات شما باشد. افزایش AST بدون افزایش ALT ممکن است نشان دهنده بیماری قلبی یا عضلانی باشد. اگر ALT، بیلی روبین و ALP نیز بالا باشد، ممکن است نشان دهنده آسیب کبدی باشد. | محدوده معمولی برای AST معمولاً تا 36 U/L در بزرگسالان است و ممکن است در نوزادان و کودکان خردسال بیشتر باشد. |
| تست ALP | سطوح بالای ALP ممکن است نشان دهنده التهاب کبد، انسداد مجاری صفراوی یا بیماری استخوان باشد. | کودکان و نوجوانان ممکن است داشته باشندسطوح بالای ALPمنبع مورد اعتمادچون استخوان هایشان در حال رشد است. بارداری همچنین می تواند سطح ALP را افزایش دهد. محدوده معمولی برای ALP در بزرگسالان معمولاً است20-140 IU/L. |
| تست آلبومین | نتیجه پایین در این آزمایش می تواند نشان دهنده این باشد که کبد شما به درستی کار نمی کند. این در بیماری هایی مانند سیروز ، سوء تغذیه و سرطان رخ می دهد. | محدوده معمول آلبومین 35 تا 50 گرم در لیتر (گرم در لیتر) است. با این حال، آلبومین پایین می تواند نتیجه تغذیه نامناسب، بیماری کلیوی، عفونت و التهاب نیز باشد. |
| آزمایش بیلی روبین | نتیجه بالا در آزمایش بیلی روبین ممکن است نشان دهنده این باشد که کبد به درستی کار نمی کند. افزایش سطح بیلی روبین با افزایش ALT یا AST ممکن است نشان دهنده سیروز یا هپاتیت باشد. | محدوده معمولی بیلی روبین کل معمولاً 0.1-1.2 میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) است. |
مشکلات کبدی می تواند فرد را بسیار بیمار کند و حتی می تواند زندگی را تهدید کند. تقریبا4.5 میلیون بزرگسالان در ایالات متحده بیماری مزمن کبدی دارند.
علائم اختلال کبدی عبارتند از:
- ضعف
- خستگی یا از دست دادن انرژی
- کاهش وزن
- زردی (زردی پوست و چشم)
- تجمع مایع در شکم که به عنوان آسیت شناخته می شود.
- ترشحات بد رنگ بدن ( ادرار تیره یا مدفوع روشن )
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- درد شکم
- کبودی یا خونریزی غیر معمول
اگر علائم اختلال کبدی را تجربه می کنید، ممکن است پزشک آزمایش عملکرد کبد را تجویز کند. تست های عملکرد کبد همچنین می توانند پیشرفت یا درمان یک بیماری را کنترل کنند و عوارض جانبی برخی داروها را آزمایش کنند.
پزشک دستورالعمل های کاملی را در مورد نحوه آماده شدن برای بخش نمونه خون از آزمایش به شما می دهد.
برخی داروها و غذاها ممکن است بر سطح این آنزیم ها و پروتئین ها در خون شما تأثیر بگذارند. ممکن است پزشک از شما بخواهد که از مصرف برخی از داروها خودداری کنید، یا ممکن است از شما بخواهد که برای مدتی قبل از انجام آزمایش از خوردن چیزی خودداری کنید. حتما قبل از انجام آزمایش به نوشیدن آب ادامه دهید.
خطرات انجام چکاپ کبد
خونگیری یک روش معمول است و به ندرت عوارض جانبی جدی ایجاد می کند. با این حال، خطرات گرفتن نمونه خون می تواند شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی زیر پوست یا هماتوم
- خونریزی بیش از حد
- غش کردن
- عفونت
پایان
تست‌های عملکرد کبد، آزمایش‌های خونی هستند که برای کمک به تعیین سلامت کبد شما استفاده می‌شوند. تغییرات در سطوح خاصی از پروتئین ها یا آنزیم ها می تواند پزشکان را از مشکلات احتمالی مانند سرطان کبد، بیماری کبد چرب یا هپاتیت آگاه کند.
آزمایش‌های عملکرد کبد همچنین می‌توانند به تعیین اینکه آیا برخی داروها به کبد شما آسیب می‌رسانند یا به شما در نظارت بر پیشرفت بیماری کبد کمک می‌کنند.
پس از انجام آزمایش عملکرد کبد، پزشک می تواند به شما کمک کند تا نتایج را تفسیر کنید و در مورد معنای نتایج برای شما صحبت کند. اگر آنها مشکوک به بیماری کبدی هستند، ممکن است نیاز به انجام آزمایشات دیگری مانند تصویربرداری یا بیوپسی کبد داشته باشید.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
