نوشته شده توسط: الهه ناز
سوسن تسلیمی متولد 1328 هنر پیشه و کارگردان تئاتر و سینمای ایرانی است که هم اکنون در کشور سوئد زندگی می کند. مهمترین آثاری که در آن ایفای نقش کرده شامل فیلم هایی مانند چریکه تارا، مرگ یزدگرد، باشو غریبه کوچک و شاید وقتی دیگر می باشد. او اغلب در فیلم های آقای بیضایی بازی کرده است. در این مقاله با بیوگرافی این هنرمند معروف بیشتر آشنا خواهید شد.
نام و نام خانوادگی: سوسن تسلیمی
تاریخ تولد: بهمن سال 1328
محل تولد: رشت
پیشه: بازیگر و کارگردان تئاتر و سینما
وضعیت تاهل: مجرد
سوسن در بهمن سال 1328 در شهر رشت متولد شد. او در یک خانواده سینمایی و فرهنگ دوست رشد یافت. پدرش خسرو تسلیمی، مدیر تولید و تهیه کننده بود و مادرش منیره آخوندنیا بازیگر بوده است. برادر او سیروس تسلیمی فیلمنامه نویس و تهیه کننده و بازیگر می باشد.
او کار خود را با بازیگری تئاتر در سال 1350 آغاز کرد و سپس در همین رشته به تحصیل پرداخت. در دوران دانشجویی با افراد سرشناس و مشهوری مانند داریوش فرهنگ، هرمز هدایت، مهدی هاشمی، بیژن مفید و بهرام بیضایی همکاری داشته است. او برای اولین بار در سال 1357 وارد سینما شد و در فیلم چریکی تارا کاری از بهرام بیضایی ایفای نقش کرد.
او در همان سالهای اول فعالیت خود که وارد تئاتر شد با داریوش فرهنگ آشنا شد و این آشنایی منجر به ازدواج آنها شد.
سوسن تسلیمی در سال 1350 وارد گروه حرفه ای تئاتر می شود و بازیگری تئاتر را در این گروه به رهبری آربی آوانسیان می آموزد. سپس وارد رشته تئاتر در دانشگاه هنرهای زیبای تهران می شود و در سال 1352 از این رشته فارغ التحصیل می شود.
سوسن تسلیمی بیشتر در آثار بهرام بیضایی هنر نمایی می کند و به عنوان بازیگر اصلی در فیلم های او ظاهر می شود. اولین اثر سینمایی که در آن ایفای نقش کرد فیلم چریکه تارا بود که کارگردانی آن را بهرام بیضایی بر عهده داشت. این فیلم در سال 1357 و همزمان با حوادثی که منجر به انقلاب شد تولید می شود و به همین علت نیمه تمام می ماند و در سال 1360 تکمیل می شود.
چریکه تارا اولین فیلم تاریخ سینمای ایران بود که موفق به شرکت در جشنواره فیلم کن فرانسه شد. سوسن تسلیمی در این فیلم در نقش یک زن مقتدر بازی درخشانی داشت و در جشنواره سن سباستین مورد تقدیر قرار گرفت. با متوقف شدن چریکه تارا سوسن تسلیمی نیز برای مردم ناشناس باقی می ماند.
او در سریال معروف سربداران به کارگردانی محمد علی نجفی بازی می کند و با بازی بی نظیرش در این سریال می درخشد و به چهره ای معروف تبدیل می شود.
او در سال 1350 در تله تئاتر روسپی بزرگوار و در سال 1352 در حلقه جادو که از کارهای تلویزیونی ایشان بود بازی می کند.
او در سریال سربداران در نقش فاطمه بازی کرد و یک چهره مقتدر و فعال از یک زن را به تصویر کشید به طوری که در تاریخ بازیگری ایران و جهان بی سابقه بود.
او در سال 1364 در فیلم مادیان با کارگردانی علی ژکان بازی کرد. این فیلم موفق تحسین منتقدان را در پی داشت. وی در سال بعد در فیلم طلسم ساخته داریوش فرهنگ ایفای نقش کرد. او در این فیلم که بر اساس نمایشنامه قلعه کولاک نوشته بهرام بیضایی بود در نقش یک زن مطیع و آرام بازی متفاوتی از خود ارائه می دهد. این فیلم در 5 رشته در پنجمین جشنواره فیلم فجر نامزد شد و یکی از آثار مهم داریوش فرهنگ بود.
سوسن تسلیمی از بازیگران محبوب بهرام بیضایی بود و از همان آغاز همکاری این دو هنرمند ، سوسن تسلیمی در تمام مراحل تولید فیلم شرکت می کرد. آنها حتی در مرحله تدوین هم باهم همکاری می کردند.
او حتی در سال 1365 ایده ساختن فیلمی را به بهرام بیضایی می دهد که متأثر از سال های جنگ بود و این ایده مورد قبول آقای بیضایی قرار می گیرد که حاصل آن تولید فیلمی به نام باشو غریبه ای کوچک می باشد.
این فیلم اگر چه به موضوع دفاع مقدس می پردازد اما به علت سلیقه مدیران فرهنگی متوقف می شود و تا سال 1368 اکران نمی شود. در این زمان او دیگر در ایران حضور نداشت و موفق به تماشای این فیلم در کنار مخاطبان داخل ایران که یکی از آثار موفق ایشان بود نشد.
زمانی که این فیلم اکران شد استقبال زیادی از طرف منتقدان را در پی داشت. به طوری که حتی منتقدان سخت گیری مانند مسعود فراستی از این اثر بسیار استقبال کرد و آن را تحسین کرد و در مورد بازی بی نقص سوسن تسلیمی سخن گفت. علاوه بر این ایشان منتقدان سینمایی زیادی در این فیلم از بازی بی نظیر تسلیمی تمجید کردند و آن را به عنوان بهترین بازی در تاریخ سینمای کشور عنوان کردند و آن را در گروه بهترین فیلم های تاریخ سینمای کشور قرار دادند.
اولین اثر او در زمینه کارگردانی در فیلم حادثه قریب الوقوع بود که در جشنواره فیلم گوتنبرگ به عنوان فیلم افتتاحیه به نمایش در آمد. بعد از آن او بیشتر به کارگردانی پرداخت. او همچنین کارگردانی سه فیلم سریالی برای تلویزیون سوئد را بر عهده داشته است که یکی از آنها یک فیلم سه ساعته به نام "عشق، عشق، عشق" می باشد که در مورد زندگی یک مادر و دختر سوئدی است و بسیار مورد استقبال مردم قرار گرفت.
سپس یک فیلم چهار ساعته به نام بازداشتگاه را کارگردانی کرد. او علاوه بر این در زمینه تئاتر نیز چند اثر را کارگردانی کرد. که از جدید ترین کارهای او مدیرعامل نام دارد.
وی در سال 66 و بعد از اینکه در فیلم شاید وقتی دیگر به کارگردانی بهرام بیضایی بازی کرد ممنوع الکار شد و برای ادامه فعالیت در این عرصه هنری چاره ای جز مهاجرت از ایران نداشت. به این ترتیب او تصمیم می گیرد از ایران مهاجرت کند و ایران یکی از بازیگران با استعدادش را از دست داد.
او بعد از ورود به سوئد در فیلم مرز به کارگردانی رضا پارسا بازی کرد. اما بعد از این بیشتر روی بازیگری و نمایش نامه نویسی و تدریس تئاتر تمرکز می کند.
سوسن تسلیمی در سال های اولیه فعالیت خود به عنوان بازیگر با داریوش فرهنگ در گروه تئاتر آشنا شد و این آشنایی منجر به ازدواج آنها شد. آنها صاحب دختری به نام توکا شدند ولی بعد از چند سال به علت تصمیم سوسن برای مهاجرت به اروپا در سال 1366 از هم جدا شدند. خود ایشان علت جدایی را اختلاف سلیقه عنوان می کند.
سوسن تسلیمی بعد از بازی در مرگ یزد گرد برای همیشه از تئاتر ایران جدا می شود.
چریکه تارا 1357 | مرگ یزد گرد 1361 |
مادیان 1364 | باشو غریبه ای کوچک 1365 |
طلسم 1365 | شاید وقتی دیگر 1366 |
روسپی بزرگوار 1350 | حلقه جادو 1352 |
سربداران 1363 | --- |
تئاتر
مرگ یزدگرد 1370 | زیر زمین |
دایره گچی قفقازی | زنده به گور |
خواهر من باغی است با حصار | پیر مرد مضحک |
خلوت خفتگان | سواری درآمد |
داستانی نه تازه | عروسی خون |
کالگولا | انسان و حیوان و تقوا |
ایولف کوچک | نامه هایی از من به خانواده ام |
ترس و نکبت رایش سوم | باغ آلبالو |
شهر کوچک ما | روسپی بزرگوار |
وای بر مغلوب | با خشم به یاد آور |
امشب از خود می سازیم | چشم اندازی از پل |
گردآوری :بخش بازیگران بیتوته