نوشته شده توسط: الهه ناز
بازی محلی جذاب عمو زنجیر باف
اهداف کلی: آموزش اصوات، تقلید و شناخت صداهای گوناگون حیوانات
اهداف جزئی: رعایت نوبت و احترام به حقوق دیگران، تحرک و شادی، پیروی از قانون
تعداد بازیکن: حداقل 10 نفر
سن بازیکنان: 8 تا 14 ساله
همان گونه که گفتیم یکی از بازیهای محبوب و پرطرفدار ایرانی عمو زنجیرباف است. هرچند این بازی در اصل از شهر کازرونی است اما سالهاست که به عنوان یک بازی معروف در همه ایران شناخته میشود. چنانچه می‌خواهید تاریخچه بازی عمو زنجیر باف را بشناسید، باید به ده‌ها سال قبل بروید و ردپای آن را در کنار دیگر نمایش‌های آیینی پیدا کنید. این روایت از آن داستان‌هایی است که بدون راوی حکایت میشود.
چنانچه توجه کرده باشید ترانه عمو زنجیر باف به طور سؤال و جواب است. در حقیقت تک خوان بازی سؤالی می‌پرسد و همگی به آن جواب می‌دهند. این یکی از خصوصیات موسیقی ایرانی است که در آن موسیقی بین خواننده و نوازنده یا نوازندگان، به صورت رفت و برگشتی می باشد.
این بازی ایرانی قسمتی از فرهنگ و ادبیات سرشار ما مردمان ایران را به تصویر می‌کشد. به طور مثال منظور از عمو در این بازی، عمو نوروز بوده که نقش ایزد بهار را بر عهده دارد. در حقیقت عمو زنجیر باف قرار است زنجیرهایی که زمستان بر دست انسان‌ها بسته را باز کند و آن را پشت کوه بیاندازد. منظور از پشت کوه در این شعر زیبا جایی است که دیوان و ددان زندگی می‌کنند و زنجیرها متعلق به آنها هستند.
در بازی محلی عمو زنجیر باف بابا نماد بهار است که قرار است از راه برسد و وفور و نعمت را برای فرزندان هدیه آورد. جالب است بدانید صدای حیوانات گوناگون در این بازی علامتی از بیدار بودن موجودات در طبیعت است.
بازی عمو زنجیر باف
سرگروه: عمو زنجیرباف!؟
گروه: بله (به صورت کشیده)
+ زنجیر منو بافتی؟
– بله
+ پشت کوه انداختی؟
– بله
+ بابا اومده
– چی چی آورده؟
+ نخود و کشمش
– بخور و بیا
+ با صدای چی؟
+ با صدای گربه (یا هر حیوان دیگری می توان انتخاب کرد)
– میو، میو، میو (در اینجا گروه صدای آن حیوان را در میآورد)
نحوه بازی محلی جذاب عمو زنجیر باف
دو نفر که از لحاظ جسمی و قد و وزن قدری از بقیه بازیکنان بزرگتر هستند انتخاب می‌شوند. یکی از این دو بازیکن به عنوان سرگروه و دیگری به عنوان عمو زنجیرباف انتخاب میشود. این دو بازیکن به دو سر رشته و زنجیری که دیگر بازیکنان با قلاب کردن دست‌ها با یکدیگر درست کرده‌اند می‌پیوندند و کمانی دایره‌وار تشکیل می‌دهند.
اکنون سرگروه، عمو زنجیرباف را مخاطب قرار می‌دهد و این دو نفر سؤال و جواب‌هایی را به صورت شعر با هم رد و بدل می‌کنند و اعضای گروه نیز همراه او جواب می‌دهند و یک دور بازی را با نوایی واحد به آخر می‌رسانند. آنگاه رهبر برای آزمایش استحکام زنجیر از شرکت‌کنندگان می‌خواهد تا هر کدام، بازیکن کناری خود را با فشار به طرف خود بکشند تا اینکه زنجیر از یک جا پاره گردد. در آخر به عنوان جریمه، دو بازیکنی که دست‌هایشان از هم باز شده، تنبیه می‌شوند.
آشنایی با بازی محلی عمو زنجیر باف
این بازی امکان دارد در مناطق گوناگون کشور به صُوَر مختلف اجرا گردد. به گونه ای که در بعضی جاها، پس از پاره شدن زنجیر، سرگروه و پاره زنجیر متعلق به او، باید دست باز، لی لی کنان، عمو و پاره ی زنجیرش را که هنوز به صورت زنجیر و دست بسته در حال فرار هستند، تعقیب کنند و بگیرند. هر نفر گرفتار به جمع سرگروه پیوسته و لی لی کنان به دنبال تعقیب عمو و زنجیرش خواهد بود … تا نفر آخر …
و یا در برخی جاها پس از پاره شدن زنجیر، حلقه های آن یعنی بچه ها را می شمارند. تعداد حلقه های هر رشته زنجیر که بیشتر بود برنده ی بازی هستند و گروه بازنده باید آنها را روی کول سواری دهند.
بچه ها با اجرای این بازی ضمن پر کردن اوقات فراغت و تقویت عضلات دست و بازو و پاها، با تقلید صدای حیوانات، می توانند آنها را بشناسند و قدرت تقلید و مشابه سازی را در هر زمینه که باشد بالا برده و در لایلای همین سؤالها و جوابها است که تمرکز حواس خود را تقویت کنند.
گردآوری: بخش سرگرمی بیتوته
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
