نوشته شده توسط: الهه ناز
انسانها دارای دو نوع نیاز مادی و معنوی هستند: نیازهای مادی مانند تأمین خوراک، پوشاک، مسکن و... نیازهای معنوی مانند عشق، محبت، امید، پرستش و... اندیشمندان غربی بر این باور بودند که با پیشرفت دانش و تسلط انسان بر طبیعت و منابع و ثروتی که در آن وجود دارد، میتوان به تمان نیازهای انسانی پاسخ داد و آسایش و راحتی را برای او فراهم آورد، غافل از آن که علوم و تکنولوژی نهایت کاری که بتواند انجام دهد، آن است که نیازهای مادی انسان را فراهم کنند اما از تأمین نیازهای اساسی و واقعی انسان، ( که آسایش و آرامش وی بستگی به برآورده کردن آن نیازها دارد) عاجزند.
همین غفلت موجب آرامش نداشتن انسانها شده است، زیرا عوامل آرامش منحصر در امور مادی نیست، تا با تأمین امورمادی، انسانها از آرامش و آسایش برخوردار شوند.
انسان هنگامی که معنای زندگی را درک نکند، این که از کجا آمده و به کجا میرود و برای چه زندگی میکند، معنای درد و رنج و سختی چیست و برای چه انسان باید سختیها و مشکلات را تحمل کند، تلخ کامیها و لذتها برای چیست و چرا دوام ندارند، نیز بسیاری از پرسشهای اساسی را که برای انسان مطرح است، نتواند پاسخ درست و شایسته دهد، طبعاً زندگی چنین انسانی، آشفته و بی هدف و بی معنا است و همه چیز برای او تکراری خواهد بود. مطمئناً علم و تکنولوژی نمیتواند به این امور و زندگی انسان معنا ببخشد. علم و تکنولوژی تنها وسیله است. این وسیله زمانی میتواند برای انسان مؤثر بوده و درخدمت وی قرار گیرد و موجب آرامش شود که سؤالات اساسی پاسخ داده شود، در حالی که آدمی برعکس شده، زیرا تکنولوژی از وسیله به دف تبدیل شده است. ثانیاً به جای آن که در خدمت انسان قرار گیرد، آدمها در خدمت آن درآمدهاند و همه زندگی خود را صرف فناوری نمودهاند، در عین این که وسایل و ابزارها و تکنولوژی مشکلات بسیاری برای بشر ایجاد کرده که در گذشته وجود نداشتهاند.
تکنولوژی در عصر حاضر به علت تنوع و تکثر آن از عهده پاسخ گویی به تمام نیازهای مادی نیز برنیامده و اشتهای سیریناپذیر انسان را نتوانسته ارضا نماید.
تکنولوژی چنان فراگیر و ریشه دار شده است که عین زندگی ما محسوب میشود و روی افکار و آرامش و روان ما تأثیر خود را میگذارد. فرض کنید میخواهید از تمام برنامههای تلویزیون استفاده کنید، ولی در زمان واحد این امکان وجود ندارد، از این رو دچار دغدغه هستید و کانالها را تغییر میدهید، نتیجه این میشود که از هیچ یک از برنامههای تلویزیون استفاده کامل نکرده و دچار ضعف اعصاب و عدم آرامش شدهاید.
تکنولوژی باعث آلودگی صوتی، تخریب محیط زیست، جنگ افزارهای بسیار مخرب و فشار روحی و روانی فراوان شده است.
با پیشرفت تکنولوژی انتظار میرفت از درد و رنج بشر کاسته شود و انسانها از رفاه و آسایش بیشتری برخوردار باشند، ولی چنین نشد، زیرا؛
اولاً تنوع برنامهها و محدودیت انسانها در استفاده از آن، مشکل ساز است؛
ثانیاً برخی سوءاستفادهها از آن شده، چه بسا گاهی خلاف جهت مطلوب پیش رفته است.
منبع: مرکز ملی پاسخگویی/ اخلاق