نوشته شده توسط: الهه ناز
داستان ضرب المثل آب ها از آسیاب افتادن
معنی ضرب المثل:
- در زمانی بکار میرود که غائله (چنانکه انتظار میرفت) ختم شود و آرامش برقرار گردد.
- معمولاً (از قبل) انتظار ختم مسئله هست فقط دیر یا زود آن مشخص نیست؛ یعنی معلوم نیست که کی آبها از آسیاب میافتند.
- آرامشی برقرار شد- سرو صدا خاموش شد.
ریشه و مفهوم ضرب المثل آب ها از آسیاب افتادن
آسیاب آبی، معمولاً توربینی داشت که خارج از کارخانه نصب بود و بوسیله آب میچرخید؛ بسته به موقعیت مکانی آسیاب و میزان تسلط آب، ممکن بود آب جوی یا رود از زیر توربین بگذرد، یا آنکه از بالا روی آن بریزد و آنرا بچرخش در آورد. و آن توربین توسط شافتی، چرخش را به سنگ آسیاب منتقل میساخت و سنگ میچرخید.
ناگفته نماند که هر آسیابی دو سنگ داشت، یکی سنگ زیرین (که ثابت بود) و دوم سنگ زبرین که روی سنگ زیرین میچرخید و گندم را آرد میکرد. بنابراین، تمامی فشارها به سنگ زیرین وارد میآمد، لذا میبایستی از جنسی سختتر از سنگ زبرین تهیه میشد، و به همین سبب گفتهاند:
مرد باید که در کشاکش دهر سنگ زیرین آسیا باشد
یعنی مرد باید مانند سنگ زیرین آسیاب سخت باشد و بتواند در برابر فشارها، تنگناها و دشواری های زندگی تاب بیاورد. در هرصورت تا وقتی آب در آن جوی جریان داشت، آسیاب نیز برقرار بود؛ و هرگاه از چرخش باز میماند، آسیابان میگفت «آب از آسیاب افتاد» و این لفظ، از تکیه کلام آسیابانان بجای مانده است.