مادری هستم که یه پسر، 4ساله دارم. هروقت پسرم، دوست یا آشنایی رو می بینه، بهشون سلام نمی کنه. چه بسا گاهاً اونها بهش سلام می کنند یا براش دست تکون می دن، ولی واکنشی نشون نمی ده و یه حالتی پیدا می کنه که به نظر میاد خجالت می کشه. چون وقتی ازش سوال می کنم برای چی جواب سلامشونو نمی دی؟! بهم میگه؛ خجالت می کشم. چندین بار هم بهش گفتم که آدم وقتی کاربدی می کنه، باید حجالت بکشه، اما تأثیری نداشته. نمی دونم چطور می تونم رفتارشو تغییر بدم؟
جواب
معمولا بچه ها تا قبل از 3 سالگی به راحتی با دیگران ارتباط برقرار می کنند و به نظر، اجتماعی میان، اما بعد از این سن، ترسِ بیشتر بچه ها، از غریبه ها شروع میشه. اونها حس خجالت و شرمندگی رو یاد می گیرند. توی سن 4سالگی، معمولا ترس از صدا،حیوانات، شب موقع خواب، روح و دیو، ازدست دادن والدین و... وجود داره. بخاطرهمین خجالتی بودن در واقع،نوعی ویژگی شخصیتی بچه هاست. این ویژگی با تشویق و حمایت والدین،قابل اصلاحه.
البته متخصصین، درموردهمین مسئله گفتن؛ که خجالتی بودن بعضی از بچه ها، می تونه زمینه ژنتیکی داشته باشه. جالبه که پیغمبراکرم(ص) درمورد ارث بری صفات اخلاقی فرزندان از والدین می فرماید: «درخانواده صالح ازدواج کنید زیرا اخلاق [و خصوصیات] روحی به ارث می رسد.» (بحارالانوار،ج16،ص223) و همچنین امام علی(ع) در مورد شیر دادن به بچه ها می فرماید: «دقت کنید چه کسی فرزندان شما را شیر می دهد، چرا که فرزند بر اساس همان شیر و اوصاف صاحب او رشد می کند.» (کافی،ج6،ص44)
درمورد کودکتون باید ببینید که خود شما یا همسرتون، زمینه خجالتی بودن رو داشته اید یا نه. بعد از بررسی اگه به این نتیجه رسیدید که زمینه ژنتیکی وجود نداره، می تونید شرایط و موقعیت کودکتونو بررسی کنید، مثلاً؛ آیا کودکتون دربین جمع احساس خجالتی بودن رو می کنه یا که در یه شرایط خاص؟ اولین راهش اینه که با فرزندتون با نرمی و آرامش صحبت کنید و ازش بخواهید بگه که چه موقه و در کجاها خجالت می کشه.
مرحله بعد اینه؛ که از رفتارهای اجتماعی هرچند کم و ابتدایی استقبال کنید. به کار بردن روش هایی برای افزایش اعتماد به نفس مثل؛ مشورت،نظرخواهی، ایجاد زمینه برای تصمیم گیری مستقلانه، می تونه مفید باشه. برای رشد رفتارهای اجتماعی کودک، بایداز اجتماعات کوچیک شروع کنید؛ بچه هارو تشویق کنید که با بچه های تازه آشنا بشند و با اونها بازی کنند.
درنهایت، دقت داشته باشید که هیچ وقت برچسب خجالتی بودن رو به فرزندتون ندید، حتی درحضورش به کسی نگیید که خجالتیه. بخاطراینکه با این برچسب زدن ها، به مرور زمان خجول بودن جزء شخصیتش می شه و باعث باور اون میشه که همیشه آدم خجالتیه و نمی تونه اونو بر طرف کنه.
منبع: http://www.jonbeshnet.ir