مجموعه: هنر و هنرمند

موسیقی الکترونیک عموماً به صورت بیکلام می‌باشد

موسیقی الکترونیک گونه‌ای از موسیقی است که در مراحل تهیه آن از سازهای الکترونیک و فناوری موسیقی الکترونیک استفاده می‌شود یا در تولید صداها از ادوات آکوستیک استفاده نمی‌شود. به‌طور کلّی فرق عمده? آن با انواع دیگر موسیقی در نوع صدای ساخته‌شده به‌وسیله? ابزار الکترونیکی است.

نمونه‌هایی از دستگاه‌های تولید صدای الکترومکانیکی شامل تل‌هارمونیوم، ارگ هموند و گیتار الکتریک می‌باشد. همچنین برای تهیه صدای کاملاً خالص الکترونیک می‌توان از دستگاه‌های ترمین، سینث‌سایزر و رایانه بهره برد. موسیقی الکترونیک عموماً به صورت بیکلام می‌باشد.

در موسیقی الکترونیک اصیل هرگز از صداها و سازهای اکوستیکی به طور مرسوم استفاده نمی شود. صداها یا از پایه توسط مدارهای الکترونیکی مانند سینتی سایزر تولید می شود و یا در روشی دیگر با نمونه گیری از صدای سازهای اکوستیکی و یا آوای انسان توسط تکنولوژی صدای دیجیتال و پخش آنها توسط نرم افزارها در محدوده ای خارج از محدوده فرکانسی طبیعی و همچنین استفاده از افکتهای گوناگون روی سمپل ها، صدا هایی خلق می شوند که هرگز پیش از این شنیده نشده اند.

به طور مثال Klaus Schulze (آهنگساز آلمانی)  در قطعات موسیقی خود از صداهایی خارج از وسعت صدای خواننده و گیتار الکتریک استفاده می کند یا ملودی یکی از قطعات آهنگساز آمریکایی، خانم Wendy Carlos توسط صدایی اجرا می شود که در ابتدا شبیه صدای ابوا و بعد کم کم به صدای ویلنسل تبدیل می گردد.

کاملا” مشخص است که انجام چنین کاری با استفاده از سازهای اکوستیک امکان پذیر نیست و به عبارتی می توان گفت موسیقی الکترونیک ادامه جنبش آوانگارد در موسیقی می باشد. به همین دلیل آهنگسازان در قید و بند شناخته شده و ثابتی از نظر سبک و فرم و اکوستیک بودن موسیقی نیستند.

صداهای تولید شده در موسیقی الکترونیک تنها با استفاده از علم الکترونیک ایجاد می‌شود

تاریخچه سازهای الکترونیکی :

موسیقی الکترونیک، حاصل ترکیب خلاقیت و دانش موسیقیدان ها به اضافه علم الکترونیک است و غالبا صدایی که در این نوع از قطعات می شنویم، با صدای مورد استفاده در موسیقی غیر الکترونیک (آکوستیک) تفاوت دارد. تاریخچه سازهای الکترونیکی، به سه دهه تقسیم میشود: 

دهه 1300 تا 1310 شمسی:

در این دهه ، یک از پیش گام های تولید صدای الکترونیک به نام "لئون ترمین" (Leon Theremin)، سازی به نام "ترمین" را ساخت که در همان دوره در بسیاری از کنسرت ها و انواع موسیقی های  فیلم  مورد استفاده قرار گرفت. این ساز، صدای لطیف و نرمی داشته و از این جهت، طرفداران زیادی را به سوی خود جذب کرد. همچنین، نوازنده این ساز می توانست با استفاده از حرکت سریع دست به عقب و جلو، افکت هایی مانند ویبراتو (vibrato)  و پورتامنتو (protamento)  ایجاد کند. 

دهه 1330 شمسی:

در این دهه، دانشگاه پرینستون موفق به ساخت سینت سایزرهای عظیمی شد. همچنین، موسیقیدان های بزرگ از این کامپیوتر برای تولید صداهای خاص و غیر اکوستیکی استفاده کردند. در این دوره، مراکز تجاری مهمی مانند رادیو بریکس از این ساز بهره شدند. علاوه بر این، مبتکرین و موسیقیدان هایی مانند میلتون بابیت ، ماریو دیوبدوفسکی و ولادیمیر یوساچوسکی از این ساز برای تولید موسیقی استفاده کردند. 

 دهه 1340 شمسی:

در دهه 1340 شمسی، سینت سایزرها، رشد و توسعه پیدا کرده و این دوران، به نوعی انقلاب تجاری تولید سازهای الکترونیکی محسوب می شود. همچنین، در این دوره، اولین نسل سینت سایزرهای دارای کیبورد به وجود آمدند که می توانستند با استفاده از تغییر پارامترهای تولید کننده صدا (tone generator) ، صدای منحصر به فردی را تولید کنند. 

موسیقی الکترونیک حاصل ترکیب خلاقیت و دانش موسیقیدان ها به اضافه علم الکترونیک است 

سازهای الکترونیک:

ساز الکترونیک سازی است که صدا را به روش الکترونیک ایجاد یا تقویت می کند. اختراع اولین نمونه های این سازها به 1904 بر می گردد، اما از دهه 1950 به بعد تاثیری چشمگیر بر موسیقی داشته اند. امروزه تکنولوژی الکترونیک و تکنولوژی کامپیوتر به سرعت پیشرفت کرده، پیوسته متحول شده و به گونه ای فزاینده درهم آمیخته شده اند.

سازهایی تقویت شده مانند پیانو، ارگ و گیتار الکتریکی نیز سینتی سایزر، کامپیوتر و یا ترکیب تمام آن ها از جمله سازهای الکتریکی هستند که برای اجرا و ساخت موسیقی به کار می روند.

برای تولید و آموزش ساخت موسیقی الکترونیک می‌توان گفت که از سازهایی استفاده می شود که به واسطه آن موسیقی الکترونیک نیز ساخته می‌شود:

اّرگان

لانچ پد

گیتار الکتریک

میدی کنترلرها

سینتی سایزرها

ساز الکترونیک سازی است که صدا را به روش الکترونیک ایجاد یا تقویت می کند

سبکهای موسیقی الکترونیک:

برِیک بیت (Beakbeat): این موسیقی با بکارگیری از الگوی اصلی ریتم درام 4/4 شناخته شده است.

دیسکو (Disco): این سبک صدای وکال (خواننده) پیوسته بلندی بر روی یک الگوی ریتمیک خاص دارد.

هاوس (House) : موسیقی هاوس نوعی از موسیقی رقص است که مخلوطی از دیسکو و موسیقی سول محسوب می شود.

پراگرسیو (Progressive): موسیقی پراگرسیو جنبه‌های خاصی از موسیقی هاوس را بکار می گیرد، با تفاوت که یک ساختار منحصر به فرد ارائه می‌کند. هیچ ورسی نمی‌یابید (Verse)، بلکه صرفا یک شکل‌گیری، اوج و همچنین یک پایان را می شنوید.

تکنو (Techno): یکی از محبوب‌ترین سبک های موسیقی الکترونیک است، تکنو در دهه 1980 به عنوان یک یک موسیقی رقص تکامل یافت.

موسیقی امبینت (Ambient): این موسیقی برای ساختن یک تصویر یا حتی یک اثر ساخته می شود و معمولاً آن را از نوع افکتهایی که در آن استفاده می شود می شناسند.

ترنس (Trance): این موسیقی یک موسیقی جشن پر قدرت بر اساس عبارات ترکیبی مکرر همراه با افزایش تدریجی مکرر است.

الکترونیکا (Electronica): الکترونیکا در مجموع به عنوان موسیقی پیش‌زمینه و همچنین پس‌زمینه استفاده می‌شود، با این حال دارای چند زیرشاخه است که این روزها به عنوان موسیقی رقص نیز در نظر گرفته می شوند.

اینداستریال (Industrial): به یک سبک شدید از موسیقی اشاره دارد، اینداستریال  جدید معمولاً با بسیاری از دیگر شاخه های سنتی موسیقی مانند «اینداستریال راک» یا شاید «اینداستریال متال» همراه می‌شود.

درام اند بیس (Drum and Bass): این موسیقی دقیقاً یک نوع آهنگ رقص است که با ریتمی بسیار سریع با یک خط بیس بزرگ و حجیم ساخته شده است.

داون تمپو (Down Tempo): در این سبک، موسیقی با آرامش تزئین می‌شود و اغلب این سبک آهنگها ضربی هیپنوتیزم کننده دارند.

الکترو (Electro): این موسیقی ترکیبی از صدای سینت سایزرها (synthesizers) همراه با مزه هایی از ضرب های فانک می باشد.

یو کی گاراژ (UK Garage): در بریتانیا آغاز شده و همچنین از نوادگان ملودی‌های هاوس است. قابلیت‌های یوکی گاراژ ریتم‌ های کوبشی و همچنین کیک درام با صداهای استثنایی خود است.

هاردکور (Hardcore): این موسیقی از نارسایی تونال در نت‌های موسیقی و الگوهای ضرب تند خلاصه شده است.

موسیقی الکترونیک

تنظیم کنندگان مطرح در موسیقی الکترونیک جهان:

اسکریلکس (Skrillex)

مارتین گریکس (Martin Garrix)

تییستو (Dj Tiesto)

افروجک (Afrojack)

ددماوس (Dead Mau5)

(Avicii (RIP

و غیره

تنظیم کنندگان مطرح در موسیقی الکترونیک ایران:

در ایران هم موسیقی الکترونیک و البته آموزش موسیقی الکترونیک طرفداران بسیاری دارد و افرادی مطرح هستند که به صورت حرفه ای موسیقی الکترونیک را در سبک‌های مختلف دنبال می کنند:

مهدیار آقاجانی

سیروان خسروی

سعید دهقان

احسان آتور

و غیره

گردآوری:بخش فرهنگ و هنر بیتوته

مجموعه: هنر و هنرمند

آوازهای موسیقی ایرانی

ابوعطا یکی از آوازهای موسیقی ایرانی است و از ملحقات دستگاه شور دانسته می‌شود. این آواز بر محوریت دستگاه شور است اما شروع آن از درجه? دوم شور است و نت شاهد آن درجه? چهارم شور است. گوشه? حجاز در آواز ابوعطا نقشی کلیدی دارد و اوج آواز ابوعطا در این گوشه اجرا می‌شود. اجرای آواز ابوعطا معمولاً با فرود به محور اصلی دستگاه شور خاتمه می‌یابد.

ابوعطا آوازی ایست حزین و درون گرا؛ البته شدت حزن آن در مقایسه با دشتی کمتر است،چنانچه در گوشه حجاز که اوج آواز ابوعطاست این حزن در جایی به دلیل نزدیک شدن به آواز دشتی به اوج خود می­رسد. احساسی که این آواز به شنونده­ایش منتقل می­کند، باعث می­شود که او از جهان بیرون به جهان درون خود پناه برد و به واقع جایگاه زمانی مناسب برای شنیدن این آواز هنگام غروب خورشید یا در انتهای شب است.

ریشه? نام ابوعطا مشخص نیست؛ این آواز با نام‌های سارنج و دستان عرب نیز شناخته می‌شود و ممکن است با یکی از راگاهای همنام هندی مرتبط باشد. استفاده از آواز ابوعطا در موسیقی بومی ایران بسیار رایج است و بخشی از موسیقی مذهبی نیز در این آواز (به ویژه در گوشه? حجاز که حس و حال «عربی» دارد) اجرا می‌شود.

ابوعطا یکی از آوازهای موسیقی ایرانی است و از ملحقات دستگاه شور دانسته می‌شود

نام گوشه‌های ابوعطا:

سَیَخی

حجاز

چهارباغ (دارای یک ریتم سه ضربی آهسته است و می‌تواند به عنوان یک درآمد برای گوشه‌ی حجاز باشد.)

گبری (این گوشه در پرده‌های حجاز نیز اجرا می‌شود و دارای یک روند نزولی از درجه‌ی پنجم به نت پایه‌ی شور است. این گوشه معمولاً با اشعاری در بحر هَزَج مُسَدَّس مقصور (بر وزن مَفاعیلُن مفاعیلن مفاعیل) و بیشتر با دوبیتی‌های باباطاهر خوانده می‌شود.)

کرشمه در ابوعطا

دوبیتی در ابوعطا

بسته نگار در ابوعطا

رامِکلی (این گوشه را داریوش طلایی به عنوان گوشه‌ای در ابوعطا دانسته)

«حجاز» یکی از گوشه های آواز ابوعطا می باشد

تحلیل ردیف :

آواز ابوعطا بر محوریت دستگاه شور است. درجه? دوم دستگاه شور (که نت شاهد دستگاه شور نیز هست) در ابوعطا هم نت آغاز و هم نت ایست تلقی می‌شود. درجه? چهارم شور نت شاهد ابوعطاست و درجه? پنجم شور در ابوعطا بر خلاف خود شور نت متغیر نیست و کلاً هم از اهمیت کمی برخوردار است. بیشتر ملودی ابوعطا در فاصله? درجات دوم و چهارم شور متمرکز است و اگر چه گاه روی درجه? سوم توقف می‌شود اما این توقف گذراست. پایان آواز ابوعطا با فرود به دستگاه شور همراه است که این خود مهم‌ترین دلیل است برای آن که آن را وابسته به دستگاه شور می‌دانند. با این حال، تمرکز ابوعطا روی درجه? دوم شور باعث می‌شود که از نظر تونالیته با شور متمایز باشد.

مهم‌ترین گوشه‌هایی که در ابوعطا اجرا می‌شوند، عبارتند از سَیَخی، حجاز، چهارباغ و گَبری (که همگی جزو گوشه‌های دستگاه شور هستند). همچنین گاه گوشه‌های کرشمه، دوبیتی و بسته‌نگار نیز به دلخواه خواننده اجرا می‌شوند. گوشه? سیخی از نظر مُد تفاوتی با ابوعطا ندارد و تفاوت این دو در ملودی آن‌هاست. داریوش طلایی در کتاب تحلیل ردیف گوشه? رامِکلی را هم برای آواز ابوعطا برشمرده‌است. 

ابوعطا با القاب دیگری مانند سارنج (صلحی) و دستان عرب نیز شناخته می‌شود

گوشه? چهارباغ از یک متر سه‌ضربی آهسته برخوردار است و می‌تواند به عنوان درآمدی برای گوشه? حجاز نیز استفاده شود؛ اگرچه، فرود آن به آواز دشتی شباهت دارد. گوشه? گبری نیز در پرده‌های حجاز اجرا می‌شود و روندی نزولی از درجه? پنجم به نت پایه? شور، یا برعکس روندی صعودی از درجه? چهارم به درجه? هفتم شور را دنبال می‌کند.

این گوشه معمولاً با اشعاری در بحر هَزَج مُسَدَّس مقصور (بر وزن مَفاعیلُن مفاعیلن مفاعیل) و بیشتر با دوبیتی‌های باباطاهر خوانده می‌شود. در مجموع، اجرای آواز ابوعطا از درآمد ابوعطا آغاز می‌شود، به گوشه? حجاز می‌رود و نهایتاً به محور اصلی دستگاه شور فرود می‌آید؛ در این مسیر درآمد ابوعطا تکرار نمی‌شود و این امر در کنار فرود به شور، وابستگی ابوعطا به شور را نشان می‌دهد. 

«حجاز» یکی از گوشه های آواز ابوعطا می باشد. البته حجازی که عرب ها می خوانند با حجازی که میان ما متداول است از نظر حالت کمی فرق دارد. بطور کلی، عرب ها بهتر حق مطلب را ادا می کنند و ایرانی ها به سبک دیگری می خوانند. در کشور ما از این گوشه برای خواندن و قرائت قرآن مجید و مناجات های دینی و مذهبی استفاده می شود.

آواز ابوعطا بر محوریت دستگاه شور است

برخی از نمونه تصنیف های ابوعطا:

- تصنیف بهار دلکش

- حال که تنها شده ام محمد رضا شجریان

- تصنیف نمانده چرا در زمانه ما علیرضا افتخاری

- آواز مستور و مست محمد رضاشجریان

- عشق نهان محمد رضا شجریان

- دستی نگیرد دست من

- تو و ناز و فتنه گری

- در کنج دلم همایون شجریان

- دل بردی از من به یغما‌ ای که به پیش قامتت

- دل هوس سبزه و صحرا ندارد

- مگر نسیم سحر قمرالملوک وزیری

گردآوری:بخش فرهنگ و هنر بیتوته

مجموعه: هنر و هنرمند

یادگیری سلفژ موسیقی دان را قادر به توانایی شنوایی نت های قطعه موسیقی می کند 

سُلفِژ (به فرانسوی: Solfège) یا سرایش، در موسیقی، تکنیکی آموزشی برای آموزش نواک و آوازخوانی است که در آن هر نُتِ میزان با سیلاب خاصی که سیلابُ سُلفژ (یا سُلافاسیلاب) نامیده می‌شود، خوانده می‌شوند. هفت سیلاب که عملاً استفاده می‌شوند عبارت‌اند از: دو، رِ، می، فا، سُل، لا، سی (یا تی).

برای سلفژ تعاریف متعددی بیان می‌شود. سلفژ را می‌توان خواندن مجموعه‌ای از نت‌ها به‌صورت پی‌درپی و پشت‌سرهم و با رعایت قوانین نت‌ها و سکوت‌ها معرفی کرد. پایه? یادگیری سلفژ دانستن ارزش زمانیِ هر نت است و در کنار این باید ارزش زمانیِ هر سکوت را نیز بدانیم.

در سلفژ سه مبحث به طور متناوب و جداگانه آموزش داده می شوند

مهمترین عاملی که به معنای اعم ، پایه و اساس جدی در اموزش موسیقی به شمار میرود سلفژ است که از دو قسمت عمده تشکیل میشود:

1- قسمت عملی

2- قسمت نظری

قسمت عملی شامل خواندن و تلفظ نتها به شکل اوازی و به شکل وزن خوانی است و قسمت نظری شامل شناخت کلیه علامتها و قواعدی است که در طی قرنها به منظور اجرای دقیق موسیقی به تدریج ابداع شده و تکامل یافته است تا بتوان شناخت هنری را که واقعیتی درونی است و بیشتر جنبه عاطفی دارد با این علامتها و قواعد به شناخت علمی تبدیل کرد. 

اهمیت یاد گیری سلفژ :

یادگیری سلفژ موسیقی دان را قادر به توانایی شنوایی یا شنیدن ذهنی نت های قطعه موسیقی ای می کند که آن ها را برای اولین بار دیده است و هرگز قبلا نشنیده است و سپس آن را با صدای بلند می تواند بخواند. یادگیری سلفژ همچنین تشخیص فواصل (پنج های کامل، ششم های مینور و …) را نیز بهبود می بخشد و فهم  موسیقی دان و خواننده را از تئوری موسیقی، قدرت می بخشد. سلفژ فرمی از نت خوانی (و وزن خوانی ) است که هر دو اصطلاح بجای یک دیگر هم استفاده می شوند.

در سلفژ سه مبحث به طور متناوب و جداگانه آموزش داده می شوند:

1-کانتاتی(صدا خوانی)

2-پارلاتی(وزن خوانی)

3-دیکته موسیقی

 سلفژ را می‌توان خواندن مجموعه‌ای از نت‌ها به‌صورت پی‌درپی و پشت‌سرهم معرفی کرد

1- کانتاتی: کانتاتی به معنی خواندن صدا و فرکانس نت ها به شکل صحیح و دقیق است. در این درس هنرجو این توانایی را پیدا مکند که صدای هر نت دقیقا آن گونه که هست بخواند.یعنی به طوری که اگر نت دو به همراه پیانو خوانده شود ،صدایی که از حنجره فرد خارج می شوددقیقا با پیانو یکسان است.در نهایت هنرجودر این درس توانایی خواندن انواع نت را به طور دقیق و در گام های مختلف پیدا میکند.

2-پارلاتی(وزن خوانی): جهان را ریتم به نظم کشیده و موسیقی بدون ریتم حکم نقاشی بدون قلم و رنگ رو دارد. از این رو مطالعه ی انواع وزن ها و الگوهایی ریتمی برای هر علاقه مند به موسیقی بسیار مهم و ضروری می باشد.وزن خوانی(پارلاتی) در واقه همان خواندن کشش نت هاست .

3- دیکته موسیقی: در دیکته ،دیکته ریتم و دیکته صدا به طور متناوب کار می شود و هنر جو با ممارست و تمرین فراوان توانایی نوشتن نت موسیقی که می شنود را پیدا می کند.

کانتاتی به معنی خواندن صدا و فرکانس نت ها به شکل صحیح و دقیق است

انواع صدای انسان :

1- سوپرانو : صدای زیر زنانه

2-متسو سوپرانو : صدای متوسط زنانه

3-کنترالتو : صدای بم زنانه

4- تنور : صدای زیر مردانه

5- باریتون : صدای بم یا صدای متوسط مردانه

6- باس : صدای بم مردانه و بهترین صدای مردانه

کلاس سلفژ می تواند در تربیت حس شنوایی و شناخت دقیق تر نت های بسیار موثر باشد

اهمیت سلفژ : 

این کلاس ها مجموعه ای از تمرین هایی است که به درک شنیداری موسیقی بسیار کمک می کند از این روست که تمرین های سلفژ برای هنرجویان موسیقی علی الخصوص کسانی که می خواهند موسیقی را به طور جدی تر دنبال کنند بسیار مهم و ضروری است.

برای کسانی که می خواهند در زمینه آهنگسازی نیز فعالیت داشته باشند بهتر است که  کلاس سلفژ را به طور تخصصی در برنامه خود داشته باشند. 

همچنین نوازندگانی که دوره سلفژ را گذرانده اند در نوازندگی نیز بسیار موفق تر هستند و در جمع گروه نوازندگان معمولا بهتر هماهنگ خواهند شد چرا که در زمان بندی ها نیز تبحر پیدا خواهند کرد.

در آواز نیز  کلاس سلفژ باعث پیشرفت اصولی تر خوانندگی می شود.

از سویی برای نوازندگان سازهای آرشه ای مانند ویولن یا ویولنسل و … از آنجاییکه جای نت ها روی این سازها مشخص نیست ،کلاس سلفژ می تواند در تربیت حس شنوایی و شناخت دقیق تر نت های بسیار موثر باشد.

گردآوری:بخش فرهنگ و هنر بیتوته

مجموعه: هنر و هنرمند

مهم‌ترین چیز به هنگام نواختن نرمه‌نای طرز به دهان گذاشتن نی کوچک می‌باشد

نَرمه‌نای (دودوک یا بالابان) یکی از سازهای بادی قدیم شرق است.

نرمه‌نای از ساز‌های قدیمی و ریشه‌دار متعلق به نواحی کرد‌نشین است و نوازندگان شناخته شده‌ای از این نواحی نوای آن را به گوش جهانیان رسانده‌اند. این ساز در میان آذری‌زبان‌ها به عنوان بالابان و در بین ارامنه به نام شناخته می‌شود.

نرمه‌نای دارای نی مخصوص کوچکی است که قمیش خوانده می‌شود و معمولاً دارای 9 تا 14 سانتی‌متر درازا است. نی کوچک یا قمیش به‌وسیله بست چوبی انعطاف‌پذیری احاطه شده‌است که در طول نی متحرک است و بر روی آن می‌لغزد. این بست برای کوک کردن نرمه‌نای است، زیرا همین بست باز و بسته کردن دهانه نی را کنترل می‌کند. این نی به وفور در اطراف رود ارس می‌روید.

نَرمه‌نای (دودوک یا بالابان) یکی از سازهای بادی قدیم شرق است

اولین و مهم‌ترین چیز به هنگام نواختن نرمه‌نای طرز به دهان گذاشتن نی کوچک یا قمیش آن می‌باشد. نرمه‌نای از جمله ساز‌هایی است که در همه گونه‌های موسیقی مناطق کرد‌نشین اعم از ریتمیک و غیر ریتمیک یا بزمی و رزمی نقش انکار‌ناپذیری دارد. 

در اسناد و مدارک‌ در دسترس‌: این‌ ساز را به‌ اختلاف‌ قسمى‌ سرنا و کرنا و شبیه‌ شیپور بزرگ‌ ، شبیه‌ نى‌لبک‌ با 6 سوراخ‌ انگشتى‌ و یک‌ زبانه 11 سانتى‌متری ، شبیه‌ سرنا با یک‌ زبانه پهن‌ ، همانند ساز باستانى‌ نَرمه‌ نای‌ و دوزبانه‌ ، همچنین‌ سازی‌ با 7 سوراخ‌ انگشتى‌ و یک‌ سوراخ‌ شستى‌ و دو زبانه‌ به‌ در ازای 6 سانتى‌متری با 8 سوراخ‌ انگشتى‌ و یک‌ سوراخ‌ شستى‌ و زبانه‌دار نوشته‌اند.

نرمه‌نای دارای نی مخصوص کوچکی است که قمیش خوانده می‌شود

اختلاف‌ در اندازه تنه‌ و شمار سوراخهای بالابان‌ و بى‌زبانه‌ یا یک‌ زبانه‌ و دو زبانه‌ بودن‌ آن‌، اگر ناشى‌ از اشتباه‌ نویسندگان‌ در شناخت‌ بالابان‌ نباشد، به‌ تنوع‌ ساخت‌ و بزرگ‌ و کوچک‌ بودن‌ این‌ ساز در حوزه‌های‌ جغرافیایى‌ - فرهنگى‌ گوناگون‌ و شیوه ساختن‌ آن‌ به‌ شکل‌ نى‌ یا سرنا مربوط مى‌شود.

 ساز نرمه نای

گردآوری:بخش فرهنگ و هنر بیتوته

مجموعه: هنر و هنرمند

انواع و اندازه های مختلف نقاره در نقاط کشور وجود دارد

نقاره از دو طبل کاسه مانند درست شده که کاسه? بزرگتر صدای «بم» و کاسه کوچک صدای «زیر» می‌دهد. کاسه‌های نقاره را از مس یا سفال درست می‌کنند و روی آن پوست گاو یا گوسفند می‌کشند. برای نواختن ساز نقاره معمولاً آن را بر روی پایه‌ای مخصوص سوار می‌کنند، در مجالس خانگی یا مشابه، ساز نقاره  را بر روی قطعه فرشی قرار می‌دهند و با دو ترکه? نازک چوب بر روی آن می‌کوبند.

ساز نقاره یا ناقاره یک نوع ساز می باشد که در ایام قدیم هنگام جنگ آنرا می نواختند.نقاره انواع مختلفی دارد و در مناطق مختلفی از ایران بکار می رود مثل نقاره خطه شمال کشور ، نقاره سنندج ، نقاره فارس . 

نقاره ساز ضربی به صورت طبل دوتایی است که سطح یکی از دیگری کوچکتر است 

انواع و اندازه های مختلف نقاره در نقاط کشور وجود دارد:

نقاره شمال: از دو کاسه سفالین (یکی کمی کوچکتر از دیگری) تشکیل شده است.

این ساز را معمولا با دو چوب و گاه با دست می نوازند و قطر دهانه کوچک 16 و بزرگ 22 سانتی متر است.

نقاره کردستان: تقریبا به شکل بالا ولی بزرگتر است که آن را گاه به اسب می بندند و نوازنده سوار اسب آن را با دست می نوازد.

نقاره فارس: مانند دو تای قبلی جفت است ولی بزرگ تر از آنها و اختلاف زیادتری در اندازه های هر یک نسبت به دیگری( قطر دهانه شان 23، 37 سانتی متر است).

شکل آنها نیز خمره ای فشرده است. نقاره فارس برای ساختن نقاره های جدید، زمینه و مدل قرار گرفته است.

در قرون اولیه اسلامی، نقاره‌نوازی در دستگاه امیران و حاکمان ایرانی مرسوم بوده

تاریخچه ساز نقاره :

نقاره در زمان‌های قدیم، هم در مواقع جنگ به کار می‌رفت و هم در مواقع صلح، به این معنی که به هنگام نبرد یک ساز رزمی محرّک و شورآفرین بوده که آن را بر کوهان شتر می‌بستند و نقاره‌ چی‌ها سوار بر شتر شده و در میدان جنگ می‌نواختند و در موقع صلح به عنوان یک ساز بزمی در سورها و میهمانی‌ها، بر گردن می‌آویختند یا در محل‌های معینی روی جایگاه قرار می‌دادند و می‌نواختند.

نقاره‌نوازی از عهد باستان در پایتخت و شهرهای مهم ایران مرسوم بوده و همه روزه پیش از طلوع و غروب آفتاب با نوبت‌نوازی خورشید را بدرقه و استقبال می‌کردند. ویلیامز جکسن نقاره ‌زنی در وقت غروب آفتاب را یادگار دوران کهن آفتاب‌پرستی می‌داند و مادام دیولافوا می‌نویسد:

نقاره‌چیان با آن کرنای بلند قبل از طلوع آفتاب و بعد از خروج آن در بالای عمارت نقاره‌خانه و به رسم نیاکان باستانی خود به آفتاب که بزرگ‌ترین نماینده قوای طبیعت است، سلام می‌دهند.

نقاره در زمان‌های قدیم، هم در مواقع جنگ به کار می‌رفت و هم در مواقع صلح

در ایران پس از اسلام، آیین نقاره‌نوازی به اقتباس از گذشتگان در عهد خلفا و پس از آن در دوران سلسله‌های ایرانی مرسوم شد، چنان که نظامی می‌گوید:

چار علم رکن مسلمانی است//  پنج دعا نوبت سلطانی است.

در قرون اولیه اسلامی، نقاره‌نوازی در دستگاه امیران و حاکمان ایرانی مرسوم بوده، بانگ کوس و نقاره در نزدیکی سرای پادشاهی و دارالحکومه در اوقات معینی صبح و شام شنیده می‌شد. نقاره‌زنی در نقاره‌خانه، نوبت‌شاهی به شمار می‌رفته است و نقاره‌خانه به پایتخت حکومت اختصاص داشت و اولین نشانه تغییر حکومت، تصرف نقاره‌خانه بود.

فضل بن روزبهان خنجی در کتاب مهمان نامه بخارا، در حالات محمدخان شیبانی، سلطان ماوراءالنهرکه مشهد و ناحیه طوس را تصرف کرده بود، می‌نویسد:

«سلطان تصمیم گرفت به زیارت امام رضا برود، از این رو، با اعیان لشکر خود و قاضیان و محتشمان عازم مشهد گردید. من با گروهی قبلاً به مشهد رفتیم و در آن جا مراسم استقبال را فراهم کردیم. بر فوق بارگاه حضرت، محلّی که نقاره نوبت حضرت امام می‌زنند، جماعت نقاره چیان اردوی همایون و نفیرچیان ایستاده، مترصّد آن که چون موکب همایون برسد نقاره بکوبند و نفیر نوازند…»

نقاره‌نوازی از عهد باستان در پایتخت و شهرهای مهم ایران مرسوم بوده

از این متن معلوم می‌شود که در قرن نهم و دهم، نقاره نواخته می‌شده و جایی هم در بلندی برای نقاره‌زن‌ها اختصاص داشته‌است.

در روزگاران پیشین، استفاده از شیپور و نقاره در دربار شاهان معمول بود و هر بامداد و شبانگاه، در کاخ‌ها و قصرها و محل‌های اقامت حاکمان و امیران در شهرها و بیابان‌ها نقاره می‌زدند و مردم را احضار یا مرخص می‌کردند و طبل نواختن و شیپور زدن، نشان حاکمیت و اقتدار شاهان به‌شمار می‌رفته‌است.

در ایران، نواختن طبل و نقاره، تا زمان قاجاریه ادامه داشت و حاکمان هم در مراکز استان‌ها به هنگام معینی از آن استفاده می‌کردند و در مناطق شرقی کشور حتی تا اوایل قرن حاضر نیز معمول بود.

 فلسفه نقاره زدن

گردآوری:بخش فرهنگ و هنر بیتوته

خداحافظی ریحانا از دنیای موسیقی؟

مجموعه: اخبار فرهنگی و هنری

تاریخ انتشار : پنج شنبه, 23 آبان 1398 21:55

به گزارش ایران آرت، ریانا در پست اینستاگرامی خود به هواداران خود اطلاع داده است که احتمالا مدتی در دسترس نخواهد بود. به گزارش انتخاب، او نوشت:"به همه دوستان / خانواده / همکارانی که در ماه های گذشته بین آنها بوده‌ام می‌گویم... لطفا ببخشید. امسال بسیار پرتلاش بودم و من روی تعادل خود کار می‌کنم. بدرود."

اما سوالی که برای بسیاری از هواداران پیش آمده این است که مفهوم این پست چیست؟ آیا ریانا باز می گردد؟ آیا ریانا استراحت می کند؟ از سوی دیگر این صحبت ها در شرایطی مطرح شده که بسیاری از افراد منتظر آلبوم جدید ریانا هستند.ریانا مدتی پیش نیز کتاب زندگینامه خود را منتشر کرده است.

با همه اینها باید دید آینده این ستاره موسیقی چگونه خواهد بود. گرچه برخی نیز زیر همین پست نوشته‌اند هدف ریانا از نوشتن این مضمونها جلب توجه برای فروش هر چه بیشتر آلبومش است.

موزیک ویدئو زندگی جونم از علیرضا طلیسچی (Zendegi Joonam) آموزش پیانو-آهنگ جدید

https://www.aparat.com/v/FDAWJ

اجرای زیبای استاد ایرج خواجه امیری و بازخوانی آهنگ گنج قارون (آموزش پیانو-ویولن)

https://www.aparat.com/v/rpsY3